U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Bond van R.K. Steenfabriek Arbeiders Sint Stephanus

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

De afdeling Deurne van de Bond van R.K. Steenfabriek Arbeiders Sint Stephanus werd in 1919 tijdelijk opgericht en op 7 december 1929 was de definitieve oprichting.


Een groot gedeelte van de Sint-Jozefparochie was een winlocatie voor leem waarvan stenen werden gebakken in de steen- en ringovens van steenfabriek Willems-de Koning en steenfabriek Van Daal-Goossens nabij de spoorlijn. Straatnamen als Steenovenweg, Leembaan, Steenhof en Ringoven herinneren nog aan die periode.

In de eerste helft van de 20e eeuw waren vele Deurnenaren in de steenbakkerij werkzaam. In 1919 was er in Deurne enige tijd een plaatselijke afdeling van de bond, maar die viel spoedig uiteen, ondanks het feit dat de arbeidsomstandigheden in de twee Deurnese fabrieken bedroevend slecht waren. Latere pogingen om opnieuw tot een plaatselijke afdeling te komen mislukten omdat de arbeiders bang waren daardoor in conflict met hun baas te komen. In 1924, werd het landelijk bestuur opnieuw schriftelijk benaderd door door de Deurnese steenfabrieksarbeiders met de vraag of die de Deurnese werkgevers wilden benaderen om geen bezwaar te maken tegen het organiseren der arbeiders. Zonder de toestemming der patroons durfden de arbeiders zich blijkbaar niet te organiseren.[1]

Op 7 december 1929 werd in Deurne definitief een plaatselijke afdeling van de steenfabrieksarbeidersbond Sint-Stephanus opgericht. Alle arbeiders van de firma A. Willems—de Koning werden lid. Van de 22 arbeiders van Van Daal-Goossens slechts tien. Met de directie van Willems-de Koning was vooraf meermalen door het hoofdbestuur onderhandeld moeten worden terwijl de directie van Van Daal-Goossens zelfs helemaal niet in overleg wilde treden met het hoofdbestuur. Het overleg van de bond met de directie van Willems-de Koning leidde overigens niet tot overeenstemming over de lonen. Het voorstel dat de bond had gedaan werd door de steenfabrikant afgeslagen. Achter de rug van het hoofdbestuur om deed de directie van de fabriek op 4 februari 1930 een loonvoorstel met het verzoek om dat binnen acht dagen te accepteren of anders ontslag te nemen. Op 13 februari werd de voorzitter van de plaatselijke bond op staande voet ontslagen. Daags daarna kregen alle leemdelvers te horen dat ze ontslagen waren. De arbeiders in de steenoven konden blijven werken. Het hoofdbestuur eiste vervolgens dat het ontslag op 21 februari moest zijn ingetrokken en dat anders het werk in de fabriek zou worden platgelegd.[2]

Na onderhandelingen werd een loonsverhoging van 15% overeengekomen en werden de werknemers in dienst gehouden. Bij Van Daal-Goossens werd een afwijkend contract met de weknemers gesloten en moesten alle werknemers zich afmelden als lid van de bond.[3]

Later waren veel steenfabrieksarbeider georganiseerd en lieten hun belangen behartigen door de afdeling Deurne van de R.K. Steenfabriek Arbeiders Sint Stephanus waarvan de heer P. Hermans voorzitter was.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. RAPPORT van het Bestuur van het R. K. Werkliedenverbond aan den Raad van Overleg der Sociale Organisaties inzake de houding der R. K. Werkgevers, vooral in het Zuiden, tegenover de arbeiders en de Vakorganisaties, gepubliceerd in Het verbondsblad "De Volkskrant" van 26 november 1926.
  2. Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van 28 februari 1930.
  3. Nieuwe Venlosche courant van 21 februari 1930.