U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Franciscus Peters (1701-1779)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Franciscus Peters (1701-1779)
.
Persoonsinformatie
Volledige naam Franciscus Peters (1701-1779)
Roepnaam Francis
Geboorteplaats Vlierden
Geboortedatum 26 april 1701
Overl.plaats Liessel
Overl.datum 29 juli 1779
Partner(s) Petronella van Loon (1702-1731)
Helena Hoefnagels (1711-1779)
Beroep(en) landbouwer, herbergier, handelaar

Franciscus (Francis) Peters (Aarts/Aers/van den Haenacker) (1701-1779) was landbouwer, herbergier en handelaar in Liessel.


Ofschoon hij bij zijn doop genoemd werd als zoon van Arnoldus Peters kende met hem in zijn geboorteplaats Vlierden en in Liessel, waar hij zijn gezin stichtte, beter met zijn achternaam Aerts of van den Haenacker/Haenackers.

Hij was een zoon van Arnoldus Peters alias Joosten en Geertrui van de Kerkhof. Hij huwde (1) te Deurne op 18 september 1729 met Petronilla van Loon (Liessel 13 juni 1702 - Liessel circa 1731).[1] Zij was een dochter van de brouwer, herbergier en landbouwer Jan Lensen van Loon en Allegonda Peters van Breij. Uit dit eerste huwelijk werden de volgende kinderen geboren:

  1. Joannes (van den Haenacker) (Liessel 14 juni 1730 - voor 1735).
  2. Egbertus (Arts) (Liessel 8 mei 1731 - voor 1757). Bij zijn doop was pastoor Laurens van Loon, drie maanden voor zijn overlijden, aanwezig als doopgetuige.

Hij huwde (2) te Deurne op 9 oktober 1735 met Helena Hoefnagels (Deurne 17 november 1711 - Liessel 3 september 1779), dochter van Henricus Hoefnagels en Petronella Goossens. Uit dit tweede huwelijk werden nog de volgende kinderen geboren:

  1. Henricus (Liessel 22 april 1736 - Deurne 10 augustus 1810); hij huwde op 14 februari 1762 te Deurne met Margaretha (Margo) Bartels.
  2. Petronilla (Liessel 7 december 1738 - Deurne 14 augustus 1809); zij huwde op 20 januari 1771 te Deurne met Petrus Vrients (1736).
  3. Gertrudis, (Liessel 14 september 1741 - Asten 20 december 1792); zij huwde op 12 november 1780 te Asten met Gerard Brunas.
  4. Joanna, (Liessel 15 januari 1744 - Asten 20 september 1779); zij huwde op 4 november 1765 te Asten met Mathijs Herings (1742-1813).
  5. Gerardus (Liessel 7 januari 1747 - Liessel 13 juli 1809); hij huwde op 7 februari 1779 te Deurne met Maria Melis (1747-1828).
  6. Anna (Jennemaria), (Liessel 15 november 1749 - Deurne 31 juli 1828); zij huwde op 3 februari 1781 te Deurne met Henricus Canters (1750-1817).
  7. Arnoldus, (Liessel 13 maart 1752 - overleden tussen 1786 en 1795).
  8. Joannes, (Liessel 12 december 1754 - Roermond 15 januari 1823); hij huwde op 28 april 1781 te Roermond met Maria Elisabeth Verschuren (1755-1834).

Al zijn kinderen uit het tweede huwelijk werden in het doopboek ingeschreven met de achternaam Aerts. Zijn nakomelingen in mannelijke lijn gingen zich ook Aarts noemen.

Dat Francis Aarts in Liessel herberg hield, is bekend uit een getuigenis op 1 februari 1747 door de schepen Gerrit van Loon en de schoolmeester Johannes Hanewinckel, beiden uit Liessel, die op verzoek van de drossaard van Deurne verklaarden dat ze in de herberg van Francis Aarts in Liessel het volgende hadden horen vertellen. Hendrina, de dochter van Joost van de Kerkhof, hoevenaar op het neerhuis van het Slot in Liessel, was begin november 1746 bevallen van een zoon. De vader van dit kind zou Joseph Willem Martens uit Milheeze zijn. Die wilde wel met haar trouwen en zij stemde daarin ook toe. Echter haar vader was tegen het huwelijk en weigerde zijn toestemming te geven. Maar het kind stierf spoedig na de geboorte waarna zij hem had vrij gegeven (vrij om met een ander te trouwen).

De locatie van de herberg van Francis Aarts moet gezocht worden aan de Hoofdstraat op de plek waar later achtereenvolgens het Sint-Antoniusklooster en het gebouw van de Rabobank Liessel zouden verschijnen.

Na het overlijden van zijn eerste vrouw werd bij zijn voorgenomen tweede huwelijk ten behoeve van zijn zoon Eijmert een nauwkeurige inventarislijst van al zijn bezittingen gemaakt. Behalve een huis, hof en aangelag met anderhalve lopense grond werden ook de overige goederen opgesomd: twee bedden, twee hooftpeuluwen, vijf kussens, drie wollen dekens, twee paar gordijnen, een tafel, twee rekken, een waag met koperen schalen, een start moesvloot, 22 hemden, een kleine koeketel, een ijzeren lamp, een ijzeren vuurschop, 14 tinnen lepels, 8 tinnen schotelen, 13 tinnen borden, een tinnen kandelaar, een tinnen halve pint, een tinnen trekpotje, een melkton, een koperen zei, een zeis, een vuurijzer, een spiegel, een zoutkuipje, een turfspade, een kruiwagen, vier blikken maatjes, een spinnewiel, een boterteil, een zilveren lepel, een zilveren ijzerke, 12 stoelen, een emmer, een schouwkleed, een koets met weke planken, een vonder, drie halve tonnen, een halve waterbak, een snaphaan, een ijzeren handketel, een kleine ijzeren moespot met een lepel, een grote ijzeren pot met een deksel, een koperen deksel van een kandelaar, een rood koffieketeltje met een deksel, een tinnen zoutvat, een tinnen kommetje, klompgereedschap met de slijpsteen, een houten lepelrekje, een koperen koekenpan, een zicht met een pikhaak, een ijzeren tang, een trifter, twee porseleinen kannetjes met tinnen deksels, een strijkijzer met twee ijzeren bouten, een hooiriek en een mestriek, een nagelboor met een ijzeren treil, twee loden gewichtsteentjes, een haal met een lankhaal, een sporkkruis met een hekel, een gouden ring, 7 zilveren knoopjes, een boterkuipje, een snijbak.
de kleren van zijn overleden vrouw mochten gebruikt worden voor het onderhoud van het kind.

Francis Aarts was (waarschijnlijk vóór zijn huwelijk) lid van het Sint-Willibrordusgilde in Vlierden.

Kort na zijn eerste huwelijk bezat hij in 1731 slechts één koe en één lopense ingezaaid akkerland. Het ging hem in de loop der jaar voor de wind want in 1747 had hij niet alleen een flink gezin maar ook zes koeien, twee stuks jongvee en 12½ lopense ingezaaid akkerland.


Bronnen, noten en/of referenties
  1. In het boek Aarts, die van den Haenacker wordt de datum van ondertrouw, 3 september 1729, als de trouwdatum gegeven.