Katoenstraat
De Katoenstraat verbindt de Vlierdenseweg met de Grote Bottel.
Oude gemeenteplattegronden van rond 1950 kunnen ons nog tamelijk nauwkeurig informatie leveren over het wegenpatroon van honderd jaar daarvoor. Voor de aanleg van de spoorlijn rond 1865 was de Katoenstraat nog een grote heidevlakte en sloot de Grote Bottel nog rechtstreeks aan op de Schutsboom, met een aftakking naar de Haspelweg.
Aan dit stukje verlengde Grote Bottel tussen de Katoenstraat en de spoorlijn stond vroeger een blok van drie arbeiderswoningen dat in de buurt de merkwaardige naam "Driekoningenstaars" kreeg. Daarin huisde ondermeer de textielarbeider Harrie Fransen met zijn vrouw Dien Berkers. Tegenover deze huisjes werd in 1951 de eerste fabriek van de Brakat gebouwd, vandaar dat de vroegste adresvermeldingen van deze fabriek nog "Grote Bottel" zijn.
Er was na de oorlog vanwege de grote gezinnen dringend behoefte aan werkgelegenheid en de plannen van de Helmondse textielkoopman Jan Meijer om zich in Deurne te gaan vestigen werden door het gemeentebestuur met open armen ontvangen. Voor 36 cent per vierkante meter kocht Meijer, die ook al een fabriekje in Beek en Donk had, op 16 juni 1951 circa 85 are grond en de slimme fabrikant liet tevens vastleggen dat hij bij toekomstige uitbreiding een vierkante-meterprijs van 70 cent zou betalen. Ook verstrekte de gemeente Deurne een krediet van anderhalve ton waarmee 70 procent van de stichtingskosten gefinancierd werd. Brakat (Brabantse Katoenspinnerij) kon in de herfst van 1951 aan de slag met het spinnen en twijnen van katoen. Toen alle straten in Deurne in 1953 een naam moesten krijgen was de keuze voor de Katoenstraat uiteraard niet moeilijk. Brakat legde zich vooral toe op het maken van sterk kettinggaren voor de tapijtweverij.
Ondanks de grote malaise in de textielweverij wist Brakat het hoofd boven water te houden en momenteel is het zelfs de enige onafhankelijke extern leverende spinnerij van Nederland. Grote kans dus dat in uw zeildoek, gordijnen of kamertapijt Deurnese Brakatspinsels verwerkt zijn.
Dat deze fabriek in Deurne bijnamen kreeg als "de Eeuwige vlam" en "de Lucifer" komt door de talrijke branden die er tot 1967 uitbraken. De heemkundekring bewaart een dossier met alle brandweerrapporten tussen 1940 en 1970 en daaruit blijkt dat brandweercommandant Cor van den Broek met zijn manschappen tussen 1952 en 1967 maar liefst 21 keer moest uitrukken richting Brakat. Verreweg het heftigst was de brand van 26 oktober 1967. Om negen uur 's avonds werd alarm gegeven, deze keer bleek het om een grote brand te gaan. Het hart van de fabriek, tevens het oudste gedeelte, werd ondanks de aanwezigheid van een sprinkler-installatie volledig vernietigd. De schade bedroeg ruim 2 miljoen gulden.
Maar Brakat herrees letterlijk uit haar as. Het bedrijf werd opnieuw opgebouwd en de aanwezige spinmachines, die door de brand enorme schade hadden geleden, werden niet voor oud schroot verkocht maar zorgvuldig gedemonteerd, schoongemaakt, gerepareerd en opnieuw opgebouwd.
Rond 1977 werd met Artofil een apart bedrijfstak opgericht die zich toelegde op de productie van speciale garens. Het bedrijf verhuisde naar de voormalige showroom van de Botim en de oude gebouwen aan de Katoenstraat staan nu te wachten om plaats te maken voor de realisering van de gemeentelijke plannen voor de spoorwegzone.
Huisnummering 1953
In 1953 werden de oude huisnummers vervangen door nieuwe adressen. Onderstaand zie u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Als u op de zandloper klikt kunt u de betreffende kolom sorteren.
| Hoofdbewoner | Oude nr | Nieuw adres |
|---|---|---|
| Fransen, Henricus J. | J.20 | Katoenstraat 16 |
| Heijden,van der Martinus A. | J.22 | Katoenstraat 12 |
| Knapen, Johannes H. | J.32 | Katoenstraat 1 |
| Beniers, Johannes | J.33 | Katoenstraat 3 |
| Transformatorhuisje | J.34 | Katoenstraat 5 |
| Fabriekshal Brakat | J.35 | Katoenstraat 6 |
| Opslagplaats Natex | J.36 | Katoenstraat 10 |
Literatuur
- Pieter Koolen – "Katoenstraat" - afl. 35 in de serie Historische verkenningen (Heemkundekring H.N. Ouwerling) in Weekblad voor Deurne van 28 augustus 2008.