U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

NAD-kamp Wasberg

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De Nederlandsche Arbeidsdienst van Kamp Wasberg.
Foto collectie gemeente Deurne
Men vermaakt zich in het NAD-kamp in 1941 met sport en spel ...
... en met zang en muziek.[1]

Het NAD-kamp Wasberg, ook wel aangeduid als kamp Wasberg, was een kamp van de Nederlandsche Arbeidsdienst tijdens de Tweede Wereldoorlog in Wasberg.


Het kamp was gehuisvest in zogenaamde nissenhutten tussen de Langstraat en de Hemelrijkseweg en Suezlaan. Er werd zelfs een eigen tamboers- en pijperscorps uit de gelederen gevormd.

Op 7 mei 1942 nodigde de afdelingscommandant, de onderhopman J. van den Berg, van kamp "de Wasberg" van de Nederlandsche Arbeidsdienst 6e afdeling 7e korps, burgemeester Lambooij en zijn huisgenoten uit tot het bijwonen van de gemeenschapsavond ter gelegenheid van het afscheid van de afdeling op dinsdag 12 mei, die werd voorafgegaan door een eenvoudige feestmaaltijd. Het antwoord van Lambooij luidde als volgt:

Tot mijn leedwezen kan ik Uw vriendelijke uitnoodiging tot het bijwonen van een gemeenschapsavond op heden niet aanvaarden, daar deze dag teveel herinneringen geeft aan denzelfden datum in 1940, die voor ons land te droevig waren. Het spijt mij, dat ik niet in de gelegenheid ben om met een enkel woord ook de goede zijde van den Nederlandschen Arbeidsdienst, wanneer deze op de juiste wijze werd geleid, te belichten. Ik hoop dat Uw avond zal slagen.[2]

Op 12 augustus 1942 schreef de waarnemend afdelingscommandant C. Gerlings van kamp "de Wasberg" der Nederlandsche Arbeidersdienst 1e afdeling 8e korps aan de burgemeester: Naar aanleiding van het bij mijn afdeeling gereedkomen van het werkobject Van Bree moge ik U uitnoodigen tot bijwoning van de geestelijke overdracht op Woensdag 12 Augustus te 11.00 uur. Het is niet duidelijk wat dat werkobject inhield.[3]

Precies een maand later, op 12 september 1942, meldde het Nieuwsblad van Deurne onder meer:

De Nederlandsche Arbeidsdienst heeft dan in deze gemeente zijn eerste groote zomerfeest gevierd. Zaterdag j.l. werd het na den middag in onze dorpsstraten met slaande trom en pittige marschliederen aangekondigd en Zondag voor den middag werd het geopend met een zangdemonstratie op de marktpleinen van Deurne en Liessel. Het kamp van den Wasberg zong op den kiosk der Deurnesche markt voor een talrijker publiek dan verwacht werd met succes een flinke reeks liederen met het Vaderlandsche "Piet Hein" tot slot.

In april 1943 was E.J. Gadella opzichter en ploegcommandant van dat kamp. Op 1 april gaf burgemeester Lambooij hem opdracht om de woning van Renier Arts aan de Langstraat, dicht bij de schijnwerperstelling, te bewaken.[4]

In mei 1943 vroeg de opzichter N.J.M. Koks, 421 N.A.D. Kamp de Wasberg Deurne, aan de burgemeester om een woning of weermachthuisje in Deurne. De burgemeester moest hem meedelen dat er in Deurne of naaste omgeving geen woning beschikbaar was.[5]

In de nazomer van 1943 vertrokken de te werk gestelden massaal per trein naar het noorden van het land om mee te helpen bij de aardappeloogst.

Na de oorlog stelde de raad van Deurne in augustus 1947 een bedrag van 50.000 gulden beschikbaar om de barakken om te bouwen tot noodwoningen om de toenmalige woningnood te lenigen, hierdoor ontstond op deze plek wooncomplex Vredeoord.

Van tenminste van één van de mensen die daar te werk gesteld werden is de naam bekend. Op 2 augustus 1944 werd door ene Leny uit Hoorn een ansichtkaart gestuurd naar G.J. Kobiers op het adres Kamp 421 Ploeg 1 Groep 1 Deurnse Wasberg.[6]


Bronnen, noten en/of referenties
  1. Foto in De Tijd van 21 augustus 1941.
  2. RHCe Gemeentebestuur Deurne en Liessel 1813-1950 toegang 13180 inv.nr. 40/35
  3. RHCe Gemeentebestuur Deurne en Liessel 1813-1950 toegang 13180 inv.nr. 40/35
  4. RHCe Gemeentebestuur Deurne en Liessel 1813-1950 toegang 13180 inv.nr. 60/24
  5. RHCe Gemeentebestuur Deurne en Liessel 1813-1950 toegang 13180 inv.nr. 60/24
  6. E-bericht van 8 februari 2018 van Frans van Iersel van de vereniging Oud Hoorn.