U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Warande

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bezig met het laden van de kaart...

Warande is zowel een straatnaam als een toponiem in de Walsberg.


Een warande is de naam die in de lage landen gebruikt werd voor een besloten jachtterrein, doorgaans eigendom van voorname families. De naam komt al in de Middeleeuwen voor, doch ook daarna werden nog vele warandes aangelegd. Warandes waren er in meerdere types, zoals de konijnenwarande, waar gejaagd kon worden op konijnen.

Een vrije warande was een niet-afgesloten terrein waarop de rechthebbenden van het recht op vrije warande (een onderdeel van het feodale jachtrecht) konden jagen met uitsluiting van anderen. Dit recht kon in handen zijn van andere personen dan de eigenaars van het terrein.

Vele warandes werden na het einde van de heerschappij van de lokale adel omgevormd in villaparken of stadsparken. In Deurne is een Warande in Walsberg, niet ver van het Groot Kasteel. De Warande is de straat die loopt van de Suezlaan naar de Langstraat. De naam warande werd voor het eerste gebruikt in mei 1690 toen een langlopende ruzie tussen de heer van Deurne en de ingezeten werd beslecht met een notariële overeenkomt. Een van de daarin genoemde punten was de aanleg van een warande:

gelijk ook de gemeen ingesetenen ten dienste ende ten behoeve van den Heere van Deurne zullen moeten afgraven een stuk of partije duyns tot een konijnswarande, ter plaatse al bereijts gedespicieert, als voor, ende daar mede den Heere zal nemen contentement, sonder ter saaken van costen, ofte andersints bij sijn Hoog Edele en de sijne gedaan, iets te mogen eijsschen ofte pretendeeren.[1]

Van nog vroeger datum is de eerste vermelding van een warande in Liessel bij het Blokhuis. Het leenboek van de hertog van Brabant meldt dat Cornelis van Doerne op 1 maart 1634 werd beleend met het huijs te Liessel metten nederhoff met sijne wallen, watergrachten ende optreckende twee bruggen, mette warande daer voor ende elders gelegen, met noch de plantage voor het voors. huijs staende, midtsgaeders oock de middele ende lege jurisdictie der heerlickheyt van Doerne ende Liessel.


Bronnen, noten en/of referenties
  1. Varia Peellandiae historiae ex fontibus - Deurne en Liessel blz.116 - 136.