U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

De Hoef: verschil tussen versies

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 9: Regel 9:
|}
|}
In zijn toponymisch werk ''[[Een karretje op den zandweg reed…]]'' schrijft [[Ton Spamer]] bij het toponiem ''Hoef'' het volgende:
In zijn toponymisch werk ''[[Een karretje op den zandweg reed…]]'' schrijft [[Ton Spamer]] bij het toponiem ''Hoef'' het volgende:
:''Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. [In Deurne kennen we er daarvan maar twee, een op de [[Hanenberg]] en een op [[Hoog Liessel]]. Beide vermeldingen dateren uit 1678, dus vrij laat]. Van een 'gewaerde hofstat' had de eigenaar het recht tot gebruik van de gemeijnt [zie aldaar] (Beijers/Van Bussel). Het toponiem 'hoeve' wordt in het gebied Eersel/Bergeijk overal gevonden waar de hertog cijnzen hief. Het betreft woest gebied dat op instigatie van de hertog werden ontgonnen, d.w.z. vrij laat, vanaf ongeveer 1250, terwijl de kloosters en andere grondheren al vanaf de Vroege Middeleeuwen, d.w.z. vanaf ca. 750 actief (kunnen) zijn geweest (Vangheluwe). De Deurnese hoef-toponiemen zien we inderdaad in de registers van de
:''Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. [In Deurne kennen we er daarvan maar twee, een op de [[Hanenberg]] en een op [[Hoog Liessel]]. Beide vermeldingen dateren uit 1678, dus vrij laat]. Van een 'gewaerde hofstat' had de eigenaar het recht tot gebruik van de gemeijnt [zie aldaar] (Beijers/Van Bussel). Het toponiem 'hoeve' wordt in het gebied Eersel/Bergeijk overal gevonden waar de hertog cijnzen hief. Het betreft woest gebied dat op instigatie van de hertog werden ontgonnen, d.w.z. vrij laat, vanaf ongeveer 1250, terwijl de kloosters en andere grondheren al vanaf de Vroege Middeleeuwen, d.w.z. vanaf ca. 750 actief (kunnen) zijn geweest (Vangheluwe). De Deurnese hoef-toponiemen zien we inderdaad in de registers van de hertogelijke cijns en in de cijnsregisters van de Heer van Helmond, die ze weer van de hertog had.  
hertogelijke cijns en in de cijnsregisters van de Heer van Helmond, die ze weer van de hertog had.  


In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste.  
In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste.  

Versie van 3 apr 2020 08:47

De Hoef was bij de invoering van het kadaster in 1832 de benaming van een akkercomplex dat tegenwoordig doorsneden wordt door de Bakelseweg tussen de Oude Bakelseweg, de Kerkeindseweg en de Roomweg.

Bezig met het laden van de kaart...

In zijn toponymisch werk Een karretje op den zandweg reed… schrijft Ton Spamer bij het toponiem Hoef het volgende:

Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. [In Deurne kennen we er daarvan maar twee, een op de Hanenberg en een op Hoog Liessel. Beide vermeldingen dateren uit 1678, dus vrij laat]. Van een 'gewaerde hofstat' had de eigenaar het recht tot gebruik van de gemeijnt [zie aldaar] (Beijers/Van Bussel). Het toponiem 'hoeve' wordt in het gebied Eersel/Bergeijk overal gevonden waar de hertog cijnzen hief. Het betreft woest gebied dat op instigatie van de hertog werden ontgonnen, d.w.z. vrij laat, vanaf ongeveer 1250, terwijl de kloosters en andere grondheren al vanaf de Vroege Middeleeuwen, d.w.z. vanaf ca. 750 actief (kunnen) zijn geweest (Vangheluwe). De Deurnese hoef-toponiemen zien we inderdaad in de registers van de hertogelijke cijns en in de cijnsregisters van de Heer van Helmond, die ze weer van de hertog had.

In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste.