De Hoef: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{|style="float:right;" class="wikitable" | {|style="float:right;" class="wikitable" | ||
|{{ | |{{ | ||
#display_map:lines=51.47015069698211,5.785559707254793:51.472757082571036,5.780860477060701:51.47074550065264,5.779058032602693:51.469455635676766,5.7840147548622145:51.47015069698211,5.785559707254793; | #display_map:lines=51.47015069698211,5.785559707254793:51.472757082571036,5.780860477060701:51.47074550065264,5.779058032602693:51.469455635676766,5.7840147548622145:51.47015069698211,5.785559707254793; | ||
51.446163, 5.794664:51.445855, 5.797679:51.444293, 5.797935:51.441686, 5.797671:51.441666, 5.796931:51.441098, 5.794496:51.446163, 5.794664; | |||
51.487061, 5.751237:51.487364, 5.752975:51.487304, 5.754617:51.487025, 5.756073:51.485034, 5.758632:51.483918, 5.757259:51.483911, 5.752120:51.487061, 5.751237; | |||
|height=400 | |height=400 | ||
|width=400 | |width=400 | ||
}} | }} | ||
|} | |} | ||
Het toponiem '''De Hoef''' werd vroeger aan meerdere locaties gegeven. | |||
In zijn toponymisch werk ''[[Een karretje op den zandweg reed…]]'' schrijft [[Ton Spamer]] bij het toponiem ''Hoef'' het volgende: | In zijn toponymisch werk ''[[Een karretje op den zandweg reed…]]'' schrijft [[Ton Spamer]] bij het toponiem ''Hoef'' het volgende: | ||
:''Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. | :''Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. In Deurne kennen we er daarvan maar twee, een op de [[Hanenberg]] en een op [[Hoog Liessel]]. Beide vermeldingen dateren uit 1678, dus vrij laat. Van een 'gewaerde hofstat' had de eigenaar het recht tot gebruik van de gemeijnt (zie aldaar) (Beijers/Van Bussel). Het toponiem 'hoeve' wordt in het gebied Eersel/Bergeijk overal gevonden waar de hertog cijnzen hief. Het betreft woest gebied dat op instigatie van de hertog werden ontgonnen, d.w.z. vrij laat, vanaf ongeveer 1250, terwijl de kloosters en andere grondheren al vanaf de Vroege Middeleeuwen, d.w.z. vanaf ca. 750 actief (kunnen) zijn geweest (Vangheluwe). De Deurnese hoef-toponiemen zien we inderdaad in de registers van de hertogelijke cijns en in de cijnsregisters van de Heer van Helmond, die ze weer van de hertog had. | ||
'''De Hoef bij de Kaweise Loop''' | |||
Het toponiem ''de Hoef'' bij de [[Kaweise Loop]] ten oosten van de [[Hilakkerweg]] gold bij de invoering van het kadaster in 1832 voor vier percelen heide C 72 tot en met C 75. Duidt dit toponiem op de vroegere aanwezigheid van een boerderij op deze plek? Deze gedachte is aantrekkelijk om meerdere redenen, Daar kwamen een aantal landwegen bij elkaar kwamen, zoals de wegen van Helmond, van [[Brugg]]e en van de [[Molenhof]] naar de [[Peel (gebied)|Peel]], er was een brug over de Kaweise Loop naar Bakel en de heidepercelen waren destijds al allen particulier eigendom terwijl de meeste onontgonnen heidegronden nog eigendom van de gemeente waren.. De [[Hoefweg]] loopt vanaf de [[Bakelseweg]] naar deze plek en dankt zijn naam aan dit toponiem. | |||
'''De Hoef aan het Kerkeind''' | |||
Aan het Kerkeind was bij de invoering van het [[kadaster]] in 1832 ''de Hoef'' de benaming van een akkercomplex dat tegenwoordig doorsneden wordt door de [[Bakelseweg]] tussen de [[Oude Bakelseweg]], de [[Kerkeindseweg]] en de [[Roomweg]]. | |||
In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste. | In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste. | ||
'''De Hoef bij Vreekwijk''' | |||
Het toponiem ''de Hoef'' bij [[Vreekwijk (gehucht)|Vreekwijk]] gold in de invoering van het kadaster in 1832 voor de percelen sectie F 302-328. | |||
[[categorie:toponiem|Hoef]] | [[categorie:toponiem|Hoef]] | ||
Versie van 12 aug 2021 15:23
Het toponiem De Hoef werd vroeger aan meerdere locaties gegeven.
In zijn toponymisch werk Een karretje op den zandweg reed… schrijft Ton Spamer bij het toponiem Hoef het volgende:
- Een hoeve vormde oorspronkelijk een hoeveelheid grond ter grootte van circa twaalf bunder, alhoewel dit van streek tot streek kon verschillen. Op de Vroeg-Middeleeuwse hoeven (casatae) zaten pachters (casati), vaak horigen. De hoeve werd ook aangeduid als 'mansus', de horige pachter als 'laat'. Zodoende kon op een bepaald moment de uitdrukking 'laathoeve' ontstaan. In de Late Middeleeuwen werd met 'laat' alleen maar 'pachter' bedoeld, aangezien de horigheidsverhouding toen niet meer bestond. Een hofstad zou de plaats aanduiden waar de boerderij staat of stond. Een 'oude' of 'vroegere hofstad' kan een grote verdwenen boerderij aanduiden, in veel gevallen de hoofdhoeve van een nederzetting. In Deurne kennen we er daarvan maar twee, een op de Hanenberg en een op Hoog Liessel. Beide vermeldingen dateren uit 1678, dus vrij laat. Van een 'gewaerde hofstat' had de eigenaar het recht tot gebruik van de gemeijnt (zie aldaar) (Beijers/Van Bussel). Het toponiem 'hoeve' wordt in het gebied Eersel/Bergeijk overal gevonden waar de hertog cijnzen hief. Het betreft woest gebied dat op instigatie van de hertog werden ontgonnen, d.w.z. vrij laat, vanaf ongeveer 1250, terwijl de kloosters en andere grondheren al vanaf de Vroege Middeleeuwen, d.w.z. vanaf ca. 750 actief (kunnen) zijn geweest (Vangheluwe). De Deurnese hoef-toponiemen zien we inderdaad in de registers van de hertogelijke cijns en in de cijnsregisters van de Heer van Helmond, die ze weer van de hertog had.
De Hoef bij de Kaweise Loop
Het toponiem de Hoef bij de Kaweise Loop ten oosten van de Hilakkerweg gold bij de invoering van het kadaster in 1832 voor vier percelen heide C 72 tot en met C 75. Duidt dit toponiem op de vroegere aanwezigheid van een boerderij op deze plek? Deze gedachte is aantrekkelijk om meerdere redenen, Daar kwamen een aantal landwegen bij elkaar kwamen, zoals de wegen van Helmond, van Brugge en van de Molenhof naar de Peel, er was een brug over de Kaweise Loop naar Bakel en de heidepercelen waren destijds al allen particulier eigendom terwijl de meeste onontgonnen heidegronden nog eigendom van de gemeente waren.. De Hoefweg loopt vanaf de Bakelseweg naar deze plek en dankt zijn naam aan dit toponiem.
De Hoef aan het Kerkeind
Aan het Kerkeind was bij de invoering van het kadaster in 1832 de Hoef de benaming van een akkercomplex dat tegenwoordig doorsneden wordt door de Bakelseweg tussen de Oude Bakelseweg, de Kerkeindseweg en de Roomweg.
In de daarop volgende opsomming van de vele vermeldingen van dit toponiem is die van circa 1340 in de hertogelijke cijnsregisters de vroegste.
De Hoef bij Vreekwijk
Het toponiem de Hoef bij Vreekwijk gold in de invoering van het kadaster in 1832 voor de percelen sectie F 302-328.