U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Johan Ernst Antoon Terruwe (1913-1989)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.
Jo Terruwe
30.201.jpg
Foto: collectie Els Coppens-van de Rijt]]
Persoonsinformatie
Volledige naam Johannes Ernst Antoon Terruwe
Roepnaam Jo, Jean
Geboorteplaats Vierlingsbeek
Geboortedatum 22 maart 1913
Overl.plaats Deurne
Overl.datum 30 juli 1989
Beroep(en) geestelijke
Bidprentje NBA
Na zijn eerste plechtige heilige mis in de Willibrorduskerk van de oude parochie op 13 juli 1941 bracht de Harmonie Deurne Jo Terruwe en zijn familie een serenade in de tuin van villa Zonneweelde aan de Stationslaan.
Foto: collectie Jan van Deursen
Jo Terruwe met Franse kinderen op bezoek in Deurne.
Foto: collectie Jasper Berkers
Op 16 oktober 1936 behaalde Jo Terruwe zijn volmacht om als assistent-verkennersleider op te treden.
Foto: collectie Harrie Loring uit Aarle-Rixtel
Foto: collectie Els Coppens-van de Rijt

Johan Ernst Antoon (Jo) Terruwe (1913-1989) was het grootste deel van zijn leven als kapelaan en pastoor werkzaam in Frankrijk.


Algemeen

Jo was een zoon van de koopman Johannes Theodorus Terruwe (1885-1950) en de vroedvrouw Catharina Theresia Ernestina Huberta Korbmacher (1881-1969). Hij was een broer van de bekende Deurnese psychiater Anna Terruwe.

Hij bezocht de lagere jongensschool aan de Visser en de Sint-Henricus Ulo aan de Schoolstraat.

Toen in 1934 in Deurne de St. Paulusgroep, later verkennerij en scouting, werd opgericht behoorde Jo tot de eerste leden. Op 16 oktober 1936 behaalde hij zijn volmacht om als assistent-verkennersleider op te treden.

Priester

Jo werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in Frankrijk tot priester gewijd en droeg op 13 juli 1941 zijn eerste plechtige heilige mis op in de Willibrorduskerk van de oude parochie in Deurne-centrum. Van deze gebeurtenis werd destijds als volgt verslag gedaan:

Katholiek Deurne kan op een geslaagd priesterfeest terugzien. Zondag 13 juli immers droeg de Weleerw. Heer Joh. Terruwe in de kerk der Oude Parochie plechtig zijn eerste H.Mis op. De feestdag welke door het geheele dorp werd meegevierd, werd door prachtig zomerweer begunstigd. Zooals we de vorige week reeds schreven, werd door de buurtcommissie met ijver gewerkt om aan dit feest een zou luisterrijk mogelijke viering te geven. De Stationslaan werd vanaf het ouderlijk huis van den neomist tot aan den hoek der Stationstraat feestelijk versierd. Aan weerskanten van den weg werd een rij zuilen met vaantjes in de pauselijke kleuren en levende bloemen opgesteld en boven de voordeur van de familie Terruwe werd een fraaie, stemmige versiering aangebracht in den vorm van het liturgisch teeken, dat aan de H. Eucharistie herinnert. Ook aan den ingang van 't kerkgebouw werd gesierd. Hier hingen ook eenige Latijnsche opschriften. Onder groote belangstelling werd de jonge Deurnesche priester naar de kerk geleid in een feeststoet, welke bestond uit eereruiters van de Deurnesche rijvereniging Rust Roest, de leden van het feestcomité, een flinke groep bruidjes met een prachtig bloemstuk en de Harmonie. Achter de rijtuigen, waarin de neomist en zijn familie gezeten waren, werd de stoet door ruiters gesloten.
Bij het betreden van het kerkgebouw zong het koor Haec Dies van Casp, Edt. De jonge priester word door de geestelijken, met wie bij zijn eerste H.Mis zou opdragen, en misdienaars naar het priesterkoor geleid.
Hij werd dan aan het altaar geassisteerd door Pater Dr. Pachomius, Capucijn, als diaken en den Weleerw. Heer Smits, kapelaan te Den Bosch, als subdiaken.
Het koor, versterkt met de St. Wilbertzangertjes, voer de de vierstemmige Mis van Mieterer uit.
De feestpredikatie werd gehouden door den Weleerw. Heer Joh. van Asten, kapelaan te Kerkdriel en een zoon dezer parochie. In zijn prachtige rede, die door alle geloovigen met de grootste aandacht werd gevolgd, schetste hij de verheven waardigheid van 't priesterschap en wenschte hij vervolgens den neomist een vruchtbaar priesterleven toe. Hij sloot met het verzoek tot den jeugdigen priester in het verre Frankrijk toch Deurne niet te vergeten.
Na het Tantum Ergo en de zegen met het Allerheiligste zongen de geloovigen gezamenlijk nog het lied
Priesterschap is het hoogste leven.
Na de plechtige H. Mis werd de Weleerw. Heer Terruwe in den zelfden feeststoet naar zijn ouderlijk huis teruggebracht. Nu was de belangstelling langs den weg nog grooter dan tijdens den rit naar de kerk.
Bij 't ouderlijk huis aangekomen, werd de neomist door de buurt gehuldigd. Allereerst zong de groep bruidjes den jongen priester een toepasselijk meerstemmig lied toe. Dan nam de voorzitter van het buurtcomité, de heer Renier van de Sande (1891-1968), het woord. Hij begon met er aan te herinneren, dat het nog maar enkele weken geleden was, op 30 juni, dat de feesteling van thans, onder de bogen van de prachtige kathedraal van St. Etienne te Meaux door een afstammeling van den grooten Bossuet tot priester werd gewijd.
De buurt en geheel Deurne maakt zich op om dit priesterfeest te vieren wijl het in den priester de verheven waardigheid van 't priesterschap wil eeren. Deurne rekent het zich dan ook een groote eer, dat een zijner zonen straks wegtrekt naar Frankrijk om daar als priester te werken onder het edele volk der Franschen. Hij zet zoo de groote Brabantsche traditie van missiewerk en priesterarbeid in alle landen voort. Spreker twijfelde er niet aan of de WelEerw. Heer Terruwe zou in Frankrijk, dat nog steeds de oudste dochter van onze Moeder de H. Kerk genoemd mag worden en dat in de toekomst zal toonen waardig te zijn vruchtbaar kunnen werken als priester. Ten slotte bood hij den neomist uit naam van de buurt een fraai kruisbeeld als geschenk aan. Dit kunstwerk werd vervaardigd door de jonge Deurnesche kunstenaars Pieter Wiegersma en Jacobs. Vervolgens richtte de heer Van der Sande een hartelijke gelukwensch tot de ouders, zuster en overige familieleden van den jongen priester. De Weleerw. Heer Terruwe dankte in een korte toespraak den voorzitter der buurtcommissie voor zijn treffende woorden en de buurt en geheel Deurne voor de hartelijke gelukwenschen. Hij dankte allen voor de prachtige versiering en de algemeene viering van dit feest, alsook voor het fraaie geschenk. Dit kruisbeeld, door Deurnesche kunstenaars vervaardigd, zou hem in Frankrijk voortdurend aan dezen schoonen dag in katholiek Deurne doen teugdenken. Ten slotte gaf hij den aanwezigen zijn piesterlijken zegen.
In het middaguur werd ten huize van de familie Terruwe een receptie gehouden. Ze werd druk bezocht en de Weleerw. Heer Terruwe had veler gelukwenschen in ontvangst te nemen. Ook werden veel schriftelijke gelukwenschen bezorgd. Om 5 nur na den middag bracht de Koninklijke Harmonie Deurne (KHD). onder groote belangstelling den Weleerw. Heer Terruwe en zijn familie een serenade. Ook de St. Wilbert-zangertjes lieten zich nog hooren. Hun verschillende nummers vielen zeer in den smaak van het talrijke publiek. Dit onverwachte optreden van het Deurnesch jongenskoor behoorde tot de hoogste punten van het feest. Onder de geestelijken, die als gast dit geslaagde priesterfeest meemaakten, bevond zich ook de bekende Deurnesche missionaris Pater Geurtjens MSC
.[1]

In juli 1947 bracht pastoor Terruwe, samen met een groepje Franse zangertjes en zangeresjes, een bezoek aan Deurne. Tijdens een optreden in De Peelpoort werd zowel het Wilhelmus als de Marseillaise ten gehore gebracht. Ook zongen de Franse kinderen de hoogmis en traden ze op in het patronaatgebouw Rust Roest. Er werd tevens een voetbalwedstrijd tussen de Deurnese en Franse jongens georganiseerd. De kinderen overnachtten in de blokhut van de verkenners. Ook elders in Zuid-Oost-Brabant werden optredens verzorgd, onder meer in het Sobriëtasgebouw in Helmond.[2]

Nadat hij geruime tijd werkzaam was geweest te Fontainebleau kreeg hij in juli 1953 opdracht om in een van de voorsteden van Parijs een kerk met pastorie en parochiehuis te bouwen. Een misdienaar uit Gretz-Armainvilliers, die de missen van Terruwe ondersteunde, was Laurent Fignon, die tot twee keer toe de Tour de France won.

Dachau

Hij werd op 11 maart 1943 in Frankrijk door de gestapo gearresteerd en naar Duitsland overgebracht, waar hij het laatst verbleef in het beruchte kamp Dachau. Op 26 mei 1945 keerde hij in Dammartin in Frankrijk terug alwaar de Fransen hem een geweldige ontvangst hadden bereid.

Onderscheidingen

  • In mei 1947 werd Jo, inmiddels pastoor in de Franse plaats Dammartin, door de Franse staat gedecoreerd met de orde La Rosette d'officier du devouement social.[3]
  • In april 1977 werd abbé Terruwe door de Franse minister van Opvoeding en Cultuur geëerd met de hoge en zeldzame onderscheiding de Academische Palm voor diensten, aan de Franse cultuur bewezen. De Franse regering wilde daarmee uitdrukking geven aan haar grote waardering voor het vele goede werk, dat Terruwe gedurende tientallen jaren met name voor de Franse jeugd deed, onder meer door de organisatie van vakantiereizen naar Nederland.[4]
Bronnen, noten en/of referenties
  • "Terug uit Dachhau", Het Licht van zaterdag 30 juni 1945
  • " "Te Deum Laudamus", "Aan den Weleerw. Heer Terruwe"", Deurnesche Courant van vrijdag 6 juli 1945, voorpaginanieuws

  1. 19 juli 1941 Nieuwsblad van Deurne
  2. 19 juli 1947 Het Licht 3e jrg. nr 29
  3. 23 mei 1947 Deurnesche Courant 3e jrg na de bevrijding nr. 21
  4. 14 april 1977 Documentatie heemkundekring 1.04
  5. 29 april 1985 Documentatie heemkundekring 1.04