U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Luchtweefmachine

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De luchtweefmachine bij Ter Strake.
Foto: collectie Ton Hartjens.

De introductie van de luchtweefmachine van machinefabriek Te Strake uit Deurne was in de zestiger jaren van de twintigste eeuw een revolutionaire ontwikkeling en een wereldprimeur in de textielmachinebouw.


Principe[bewerken | brontekst bewerken]

Het systeem berust erop dat bij het weven het inslaggaren niet zoals gebruikelijk wordt ingeschoten met schietspoelen, maar met behulp van perslucht wordt ingeblazen. Dit nieuwe principe leverde een verdubbeling van de weefsnelheid op ten opzichte van de traditionele weefsystemen.

Idee[bewerken | brontekst bewerken]

Het principe van de luchtweefmachine werd begin jaren zestig van de twintigste eeuw toevallig ontdekt toen Lambertus te Strake spelenderwijs een draad door een limonaderietje naar binnen zoog. Dit ongelukje was voor hem en zijn hoofdconstructeur Dorus Fransen aanleiding voor verder onderzoek. Te Strake vroeg en kreeg hierbij technische ondersteuning en advies van professor Slotboom van de Technische Universiteit in Eindhoven (TU/e). Ook maakte Te Strake daarbij gebruik van de industrialisatieregeling die de Nederlandse regering in die tijd had ingesteld.

Uitwerking idee[bewerken | brontekst bewerken]

Aan de totstandkoming van deze unieke weefmachine ging tien jaar van intensieve research vooraf. Gedurende deze periode werd de pneumatische weefmachine in 1967 als prototype op de ITMA (Internationale Textielmachine Tentoonstelling) te Bazel getoond en trok daar veel belangstelling van wetenschappelijke en industriële zijde. Toch waren er nog vier jaren nodig voor diverse detailverbeteringen voordat de machine productierijp genoemd kon worden. Voor de assemblage werd aan de Doctor Huub van Doorneweg in Deurne een compleet nieuwe fabriek uit de grond gestampt.

Introductie[bewerken | brontekst bewerken]

Begin 1971 was de revolutionaire vinding van het Deurnese bedrijf klaar voor productie en werd de luchtweefmachine officieel op het expositieterrein Porte de Versailles in Parijs, waar de ITMA 1971 plaatsvond, gepresenteerd. Het werd de topper van de beurs. Aan de vooravond van de tentoonstelling had Te Strake al honderd machines verkocht en waren er honderdvijftig opties verleend. Als dank voor alle inspanningen mocht het gehele personeel van Te Strake tijdens de beurs een tweedaags bezoek aan Parijs brengen.

Seriefabricage[bewerken | brontekst bewerken]

Het weven met lucht in plaats van met schietspoelen bracht een belangrijke omwenteling in de weverijwereld op gang. In 1984 rolde de 10.000e luchtweefmachine uit de fabriekshal van de inmiddels overgenomen machinefabriek Te Strake in Deurne en dat werd van 8 tot en met 10 februari 1985 groots gevierd. Onder hen waren de negentigjarige Lambertus te Strake en commissaris van de koningin Dries van Agt.

Onderscheiding[bewerken | brontekst bewerken]

In 1983 kende het Textile Institute, een wereldwijde organisatie van textieldeskundigen, gezeteld in Manchester UK, aan de ontwikkelaars van de algemeen bekende L5000 luchtweefmachine van Te Strake de Jubilee Award 1983 toe.

Videobeelden[bewerken | brontekst bewerken]

In bijgaande videobeelden is het enorme verschil in weefsnelheid tussen de toen gangbare weefmethode met de schietspoel en de geavanceerde luchtweefmachine van Te Strake heel goed te zien. Er werd indertijd met recht over een revolutionaire vinding gesproken:

De belangstelling voor machinefabriek Te Strake was in die periode overweldigend. Alle grote dagbladen en vakbladen schreven met grote regelmaat over het bedrijf en haar unieke vinding.