Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Martinetstraat
Martinetstraat | ||
Naam | Martinetstraat | |
Dorp | Deurne | |
Wijk | centrum | |
Historische namen | Korte Steenweg, Schoolstraat | |
Aanleg | middeleeuwen (of eerder) | |
Opheffing | - | |
Besluit vaststelling | 1953 ? |
De Martinetstraat is genoemd naar de op 12 juli 1729 in Deurne geboren geleerde Jan Floris Martinet.
Korte Steenweg[bewerken | brontekst bewerken]
Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de Korte Steenweg en was het een van de eerste verharde wegen in Deurne.
Schoolstraat[bewerken | brontekst bewerken]
Pas in 1953 kreeg de Martinetstraat zijn naam, daarvoor was het de Schoolstraat. Ook dat was een toepasselijke naam, want op de plaats waar tot december 2006 winkelcentrum De Martinet was en tegenwoordig winkelcentrum Wolfsberg is, stond sinds 1875 de openbare lagere school en vanaf 1923 tevens de jongens-ULO van de fraters van Tilburg. In 1969 verdween het gebouw onder de slopershamer.
Naamgevingsmotief[bewerken | brontekst bewerken]
Jan Floris Martinus was een zoon van dominee Johannes Antonius Martinet. Zijn voorouders waren Hugenoten die vanuit Noord-Frankrijk naar de Nederlanden waren gevlucht. Vader Martinet stuurde zijn begaafde zoon als klein kind van zes of zeven jaar al naar een kostschool in Eindhoven. Waarschijnlijk was de kwaliteit van het Deurnese onderwijs onvoldoende voor zijn getalenteerde zoon.
Jan Floris Martinet maakte een uitgebreide studie van de natuur en promoveerde in Leiden op een proefschrift over de ademhaling van insecten. Hij schreef meerdere populairwetenschappelijke uitgaven, waarbij hij er vaak blijk van gaf zijn geboortedorp, dat hij waarschijnlijk na zijn tiende levensjaar nooit meer zag, niet te zijn vergeten. Zijn belangrijkste werk is wel de vierdelige “Katechismus der Natuur” waarin in een vraag-en-antwoordspel de meest uiteenlopende natuurverschijnselen behandeld worden.
Karakteristieke bouwwerken[bewerken | brontekst bewerken]
Geboortehuis J.F. Martinet[bewerken | brontekst bewerken]
Het geboortehuis van Martinet, dat als adres Markt 12 had en met een zijgevel langs de Martinetstraat stond, dateerde van vóór 1692 en werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen Boerenleenbank Deurne. Toen in 1857 de zusters van Veghel hier kwamen, woonden ze er nog een tweetal jaren, in afwachting van de bouw van het klooster en Liefdehuis aan de Visser. Kort daarna werd in dat pand een herberg gehuisvest zijn, waarvan Johannes Beekers de herbergier was. De herberg heetteHet Witpaard.[1]
Oude brandweerkazerne[bewerken | brontekst bewerken]
De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op huisnummer 32 gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige gemeentesecretaris Van Noort het huis herbouwen, dat daarvoor tenminste 25 jaar als pastorie had dienstgedaan. Van 1818 tot 1853 was het pand opnieuw in gebruik als pastorie. Vanaf 1886 woonde er het schoolhoofd “mesjeu” Antoon van Baars, die daar tevens een kostschool voor 14 jongens hield. Later woonde er Adriaan Moonen, de eerste directeur van de ambachtsschool, en was er de brandweerkazerne in gehuisvest, met de brandtoren in de achtertuin.
Het pand op nr. 30 werd in 1929 gebouwd door “d’n technische” directeur openbare werken van de gemeente Kees van den Broek.
Bierbrouwerij[bewerken | brontekst bewerken]
In de Martinetstraat stond bierbrouwerij De Bierton, waarvan de schoorsteen was gemetseld in de vorm van een grote bierton. In 1928 kocht de familie Van Goch de voormalige brouwerij van de brouwersfamilie Van de Mortel voor uitbreiding van de autobusgarage Van Goch. De dochters van de laatste bierbrouwer woonden nog lang in het hoekhuis op het tegenwoordige adres Oude Martinetstraat 11.
Openbare kunst[bewerken | brontekst bewerken]
Een portret in brons van Toon Kortooms, gemaakt door kunstenaar Jos Reniers, stond vroeger voor de oude bibliotheek aan de Harmoniestraat en verhuisde naar het front van de nieuwe bibliotheek op de hoek van de Markt en de Oude Martinetstraat. Later werd het beeld in het Toon Kortoomspark geplaatst.
Op de hoek van de Markt en de (indmiddels Oude) Martinetstraat stond tussen 1986 en 2007 het bronzen paard genaamd Force, een kunstwerk van Felix van der Linden dat later verplaatst werd naar de Dunantweg.
Afbeeldingengallerij[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|