U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Martinus van de Mortel (1871-1935)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Versie door Pieter K (overleg | bijdragen) op 17 okt 2018 om 09:54
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Martinus van de Mortel
Martinus van de Mortel ca 1900.jpg
Persoonsinformatie
Volledige naam Martinus van de Mortel
Roepnaam Broertje, Tinus de Fauts
Geboorteplaats Deurne
Geboortedatum 21 januari 1871
Overl.plaats Halsteren
Overl.datum 23 maart 1935
Partner(s) Josephina Johanna Blatter (1867-1934)
Beroep(en) veenarbeider, tuinier, zuivelbereider
Stamboom.png Van de Mortel
Martinus met zijn gezin voor het huis aan de Fruitweg in Helenaveen.

Martinus (Broertje) van de Mortel (1871-1935) is vooral bekend vanwege zijn levendige beschrijving van zijn jeugd en het dagelijks leven rond de Heitrak, waar hij geboren werd en opgroeide.


Broertje werd geboren op de Heitrak in een keuterboerderijtje als oudste van twee kinderen van Hendricus (Hendrik) van de Mortel (1841-1891) en Anna Maria van der Linden (1847-1875). Op de plaats waar hij geboren werd staat, halverwege de Oude Neerkantseweg en de Rechte Heitraktsedijk, nog steeds een boerderij, waarschijnlijk op de fundamenten van zijn geboortehuis.

Hij kreeg op de openbare lagere school in Liessel nog les van diens latere vriend Hendrik Ouwerling, die er van 1880 tot 1882 voor de klas stond. Na zijn schooltijd was hij koewacht of koeienherder, later turfsteker en tuinier. Vanaf de oprichting van de coöperatieve roomboterfabriek in Helenaveen in 1895 was hij daar werkzaam als zuivelbereider. Hij zou volgens de overlevering ook nog enige tijd in Duitsland in een zuivelfabriek gewerkt hebben.

Hij huwde op 3 november 1900 te Deurne met Josephina Johanna (Fien) Blatter, (Deurne 12 december 1867 - Halsteren 24 december 1934), dochter van Franciscus Martin Blatter (1827-1888) en Elisabeth Bremer (1836-1924).

Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:

  1. Hendricus Maria Franciscus, (Deurne 31 december 1901 - Deurne 10 januari 1902).
  2. Maria Elisabeth (Marie), (Deurne 17 april 1903 - 9 januari 1978).
  3. Franciscus Hendricus, (Deurne 16 juni 1904 - Deurne 26 oktober 1904).
  4. Elisabeth Francisca (Betje/Bets), (Deurne 28 mei 1906 - 13 september 1972).
  5. Hendrika Maria, (Deurne 11 juli 1907 - Deurne 10 oktober 1907).

Evenals zijn leermeester Ouwerling was Martinus van de Mortel heemkundige, actief in de politiek en hanteerde hij de schrijverspen. Al in zijn Deurnese periode zat hij in de gemeenteraad van Deurne en Liessel. In 1913 verhuisde hij naar Halsteren waar hij directeur van de Boerenbond en kassier van de Boerenleenbank werd. Hij werd er lid van de plaatselijke heemkundekring en schreef in het blad Sinte Geertruydtsbronne. Ook hier was hij actief in de politiek als gemeenteraadslid, wethouder en loco-burgemeester.

Een uitgebreide autobiografische beschrijving van zijn jeugd is terug te vinden in het boek Peellanders, dat in 2003 werd uitgegeven door Gon van der Werff en René van Berlo. De uitgevers hebben daarnaast nog veel fotomateriaal en andere gegevens rond het leven van Martinus van de Mortel in dit boek gepubliceerd.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Martinus van de Mortel - Peellanders uitgegeven in 2003 door Gon van der Werff en René van Berlo