U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Openbare verkoop van gemeentegrond in 1831

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bezig met het laden van de kaart...

Bij de openbare verkoop van gemeentegrond in 1831 gingen vele hectaren gemeentegrond bij het Riet en de Nastreek over in particulier bezit.


Op 14 mei 1831 kreeg de gemeente Deurne en Liessel van Gedeputeerde Staten toestemming om een grote hoeveelheid gemeentegrond te verkopen aan particulieren. Met de opbrengst daarvan kon ze aan haar financiële verplichtingen voldoen.[1] Precies twee maanden later, op 14 juli, vond de openbare verkoop door notaris en tevens burgemeester Gerard van Riet plaats, waarbij de raadsleden Willem Jan Goossens en Godefridus van Hombergh namens de gemeente optraden. Aan deze verkoop waren een aantal voorwaarden verbonden. De meestbiedende werd de nieuwe eigenaar en moest de koopsom in Nederlandse gulden betalen. Ook hoefde hij bij het ontginnen van de grond gedurende een aantal jaren geen grondbelasting te betalen ‘’als tot hiertoe aan het ter cultuur brengen van woeste gronden is toegekend’’. Deze bepaling zorgde wel voor hoofdbrekens bij de belastingdienst. Op 28 november 1797 was door de ‘’Representanten van het volk van Bataafsch Braband’’ in de franse taal een wet afgekondigd waarin bij grondontginning gedurende bepaalde tijd geen belasting hoefde te worden betaald Maar omdat in die tijd niet of nauwelijks daarvan gebruik werd gemaakt en omdat deze wet nooit in het Nederlands was gepubliceerd werd 35 jaar later door het kadaster sterk betwijfeld of deze wet nog rechtsgeldig was.[2] In die wet van 1797 was ook nauwkeurig bepaald hoe de grondeigenaren zich hadden te gedragen bij het in cultuur brengen van de “woeste gronden”. Als men de grond wilde gebruiken om bos aan te leggen, hetgeen dikwijls een eerste stap was, dan moest er tenminste om de 1 tot 1,2 meter een struik of om de 6 of 7 meter een boom geplant worden. Hield men zich daar niet aan, dan zou na drie jaar het goed weer eigendom van de gemeente worden, zonder dat de koopsom werd gestorneerd.

Ook moesten de kopers hun percelen binnen een jaar na toewijzing behoorlijk “omgraven of omsloten”. Dat hield in dat de buitensloten die grensden aan de gemeentegrond of aan de openbare weg 2,5 meter breed moesten zijn, 40 centimeter diep en een bed van 60 centimeter. De sloten die grensden aan andere particuliere eigenaren moesten 2 meter breed zijn en moesten door de beide eigenaren ieder voor de helft worden gemaakt en onderhouden.

Bij deze verkoop was nog een speciale bepaling gemaakt voor de nieuwe eigenaren van ieder vijfde perceel tussen de Ommezwankse en de Wittedijk en die op het Goor. Zij moesten namelijk ten noorden van hun perceel een zogenaamde drijfweg maken en onderhouden. Ook moesten de kopers van de percelen op het Riet de loop tussen de nummers 30 en 31 “in behoorlijken staat” maken en onderhouden, met een breedte van drie meter. Ook moesten den kopers van de percelen op het Riet, aan de Omswangsendijk en op het Goor de waterleidingen en buitensloten ten oosten van hun perceel met een breedte van 2,5 meter maken en onderhouden. Ook de bruggen en duikers moesten in de toekomst voor hun rekening worden onderhouden.

Op 29 september 1836 werd de nieuwe situatie door landmeter Fritsen van kadaster ingemeten. Mogelijk werd er toen ook onroerend goed geregistreerd dat al eerder of later dan juli 1831, maar in ieder geval na 1829, van eigenaar veranderde.

Verkoop van de kadastrale percelen Deurne H 201 - H 203 in 1836
Kadastraal Soort eigendom Grootte Nieuwe eigenaar
H 377 weiland 0.71.70 Jan van Horik, landbouwer Deurne
H 378 idem 1.89.10 Antonie Koppens, landbouwer te Deurne
huis en erf 0.02.40 idem
H 380 heide 1.65.60 idem
H 381 heide 1.65.80 Gerardus Doensen, dagloner
H 382 huis 0.00.66 idem
H 383 heide 4.06.10 de gemeente van Deurne
H 384 idem 38.70.30 idem
H 385 idem 0.79.00 Johannes Wouters, landbouwer
H 386 idem 0.51.00 I.X.J. de Mauriesse, gepensioneerd officier te Vlierden
H 387 idem 0.50.20 weduwe Johannes de Veth te Deurne
H 388 idem 0.51.00 P.G. van de Mortel te Deurne
H 389 idem 1.01.70 Gerard van Riet, burgemeester te Deurne
H 390 idem 0.50.50 Johannes van Gog, landbouwer te Deurne
H 391 idem 0.51.30 Francis Rooijakkers, landbouwer te Vlierden
H 392 idem 0.51.00 Willem Evert Bertrants, landbouwer te Deurne
H 393 idem 1.02.00 kinderen Hendrik Maas te Vlierden
H 394 idem 0.50.70 Hendrik van Haandel, timmerman te Deurne
H 395 idem 0.51.00 Antonie van Lieshout, landbouwer te Deurne
H 396 idem 0.52.00 Jan van Hout, koopman te Deurne
H 397 idem 0.51.00 Johannes van de Mortel]], bakker te Deurne
H 398 idem 0.52.00 Jan van Dijk, smid te Deurne
H 399 idem 0.49.80 Hendrik Kuijpers, winkelier te Deurne
H 400 idem 0.76.50 Jan van Hugten, landbouwer te Vlierden
H 401 idem 0.76.80 Renier Rovers, landbouwer te Vlierden
H 402 idem 0.51.30 Hendrik Verstappen, landbouwer te Vlierden
H 403 idem 0.51.00 Arnoldus van Bussel, landbouwer te Vlierden
H 404 idem 0.51.80 Peter Joosten, landbouwer te Vlierden
H 405 idem 0.49.60 Jacobus de Groot, landbouwer te Vlierden
H 406 idem 0.43.50 de kinderen Francis van den Boomen te Vlierden
H 407 idem 0.49.90 de weduwe Laurens Beijers te Vlierden
H 408 idem 0.52.70 Peter Jan Aarts, landbouwer te Deurne
H 409 idem 0.50.80 Jan Heiligers, landbouwer te Vlierden
H 410 idem 1.04.30 Hendrik en Arnoldus Aarts, landbouwers te Deurne
H 411 idem 0.55.60 de kinderen Jan van Deurzen te Deurne
H 412 idem 1.00.90 Jan Willem van de Mortel (jonge), fabrikant te Deurne
H 413 idem 0.52.20 Joseph de Veth, landbouwer te Deurne
H 414 idem 0.51.00 Jan van Tilburg, landbouwer te Vlierden
H 415 idem 0.49.30 Hendrik Willem Goossens, landbouwer te Deurne
H 416 idem 0.27.30 weduwe Peter Geven te Deurne
H 417 idem 0,26.70 Johannes van Eijk, bakker te Deurne c.s.
H 418 idem 0.52.20 Peter Vrients, landbouwer te Deurne
H 419 idem 0.51.30 Evert van den Berkmortel, landbouwer te Deurne
H 420 idem 0.54.00 Willem Dikters, landbouwer te Deurne c.s.
H 421 idem 0.51.30 Jan Peter Nooijen, landbouwer te Deurne
H 422 idem 0.50.30 Hendrik van den Heuvel, landbouwer te Deurne
H 423 idem 0.52.80 Willem Jacobs, landbouwer te Deurne
H 424 idem 0.51.10 weduwe Jacobus van de Rijt te Deurne
H 425 idem 0.51.60 Jan Joosten, landbouwer te Deurne
H 426 idem 0.51.10 Peter van Hugten, landbouwer te Deurne
H 427 idem 0.51.60 Johannes Verstappen, landbouwer te Deurne
H 428 idem 0.50.70 Peter Munsters, landbouwer te Deurne
H 429 idem 0.50.00 Johannes Lammers, landbouwer te Deurne
H 430 idem 0.50.10 idem
H 431 idem 1.22.20 Francis Martens, landbouwer te Deurne
H 432 idem 0.98.00 Hendrik Geenen, landbouwer te Deurne
H 433 idem 0.50.00 Hendrik Everts, landbouwer te Deurne
H 434 idem 0.51.00 Mattijs Manders, landbouwer te Deurne
H 435 idem 0.49.30 Martinus Cras, onderwijzer te Vlierden
H 436 idem 0.49.60 weduwe Willem van der Putten te Vlierden
H 437 idem 0.49.00 Hendrik Goossens, landbouwer te Vlierden
H 438 idem 1.48.00 weduwe Lambert van de Rijt te Deurne
H 439 idem 0.50.80 Hendrik Maas te Vlierden
H 440 idem 0.49.90 Theodorus van Moorsel, landbouwer te Deurne
H 441 idem 0.49.00 Jan Hendrik Jacobs, landbouwer te Deurne
H 442 idem 0.51.10 weduwe Jan Welten, landbouwer te Deurne
H 443 idem 0.50.40 Jan Melgers landbouwer te Deurne
H 444 idem 0.50.80 Theodorus van Moorsel, landbouwer te Deurne
H 445 idem 0.50.80 Evert van den Berkmortel, landbouwer te Deurne
H 446 idem 0.98.00 Jan Huibers, landbouwer te Deurne
H 447 idem 4.13.20 de gemeente van Deurne
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Archief Parochie Sint-Willbrord map II-V.L.1 nummer 3 en collectie Sjaak Eijsbouts scan 122 e.v.
  2. BHIC toegang 17 Archief Provinciaal Bestuur inv.nr. 12224 Verslag van de staat van het district Helmond over het jaar 1832.