U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Toon Kortoomslaan 1

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Lage Kerk 18-20 een paar jaar na de bouw, in 1897, op de achtergrond van een familieportret van het gezin Goossens van Lagekerk 7.
Lage Kerk 18-20, nieuwbouw uit 1889.
Op de achtergrond rechts, wit geschilderd, het oude pand Lage Kerk 18-20, voorganger van Toon Kortoomslaan 1.
Links in beeld de nieuwbouw van Toon Kortoomslaan 1, in 1988.

Toon Kortoomslaan 1 is een adres in Deurne.


Historische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Oude huizenblok[bewerken | brontekst bewerken]

Toen op 1 oktober 1832 het kadaster officieel in Nederland werd ingevoerd, stond hier een pand dat - waarschijnlijk lang na de bouw - in vier kleinere woningen was onderverdeeld. Die waren kadastraal bekend als E 92-95, en eigendom van Dirk de Veth. Het jaar erna stierf hij, en werden zijn bezittingen verkocht.[1] Het hier besproken huizenblokje kwam in handen van winkelier Joannes van Hauts (1780-1845). Hij zal de panden verhuurd hebben, en pas rond 1870 werd zijn boedel gescheiden.[2] Zijn schoonzoon Jan Busscher (1828-1911) werd de nieuwe eigenaar en verhuurde de vier woningen verder. Aan het eind van de 19e eeuw kregen de huisjes respectievelijk de huisnummers A.321, A.323 en A.324, waarbij de twee kleinste woningen, aan de zijde van Lagekerk 22, één gezamenlijk huisnummer (A.324) kregen.[3]

Kadastraal werden de pandjes rond 1881 heringedeeld, waardoor de nummers E 1541, E 1542 en E 1543 ontstonden. Hierbij werd het volledige blok in drie bijna even grote woningen verdeeld, van oost naar west E 1541, E 1542 en E 1543.

Nieuwbouw rond 1889[bewerken | brontekst bewerken]

Deze situatie bestond nog geen decennium, want rond 1889 werden de huisjes herbouwd. Het blok stond dichter naar de weg en was ook korter, dus het ging om een volledige nieuwbouw. Kadastraal werd het blok toen bekend als E 1684 en E 1685. Rond 1911 werd het blok samen met andere bezittingen verkocht.[4]

De nieuwe eigenaar was grootgrondbezitter en bakker Josephus Bertrams (1865-1942). Bij de twee helften liet hij rond 1912 bijbouwen, en de westelijke helft liet hij bovendien splitsen. Daardoor ontstonden de woningen, kadastraal bekend als E 1900 en 1901. De belangrijkste wijziging was een aanbouw aan de zijde van de huidige Toon Kortoomslaan. In 1930 woonde in de rechter helft Louis Verberne (1861-1934) op het adres A.94, later Lage Kerk A.30 (het latere Lage Kerk 18). In de linker helft woonde toen H. Bouwmans, op het adres A.95, later Lage Kerk A.29 (het latere Lage Kerk 20).

Rond 1936 werd het blok met twee woningen verkocht.[5] Koper was Henricus Verberne (1898-1967), die de helft met de aanbouw voor zichzelf behield en de andere helft rond 1950 verkocht. De helft die hij behield (en waar hij zelf in navolging van zijn vader ging wonen) werd door vereniging met ander land vergroot en kadastraal hernummerd naar E 2546, vervolgens naar L 931, en kreeg het huisnummer L 931. Rond 1969 verkocht zijn weduwe ook dat gedeelte.[6] Het pand ging over naar Franciscus Theodorus Augustinus Johannes Welten, winkelier in Aarle-Rixtel, met een levenslang bewoningsrecht voor de weduwe van Verberne en haar ongehuwde broer. De koop werd echter ontbonden en de weduwe zelf werd weer eigenaresse van Lage Kerk 18. Rond 1973 werd alsnog een nieuwe koper gevonden, namelijk autorijschoolhouder Jacobus Petrus Godefridus Goossens (1917-1986).[7] Hij verkocht zijn helft rond 1983 aan de gemeente Deurne.[8] Het werd toen omschreven als grond en opstallen.

De helft die Verberne rond 1950 had verkocht, kwam toen toe aan Antonius Martinus van Neerven (1897-1983), die hier zelf ook ging wonen. De aanduiding van het perceel wijzigde daarna naar E 2545 en L 932. Rond 1963 verkocht hij zijn helft aan de gemeente Deurne.[9] Wanneer het blok van twee precies gesloopt is, is niet duidelijk, maar in ieder geval vóór 1986.

Een nieuw pand rond 1986[bewerken | brontekst bewerken]

Rond 1986 verkocht de gemeente een deel weer aan een particulier, namelijk de jongste zoon van Goossens, Martinus Johanna Helena Maria Goossens (1959).[10] De rest van het perceel werd gebruikt voor de aanleg van de Stadhoudersweg. Goossens liet op het teruggekochte perceel (L 4258) rond 1986 het pand voor zijn taxibedrijf bouwen, dat als adres Stadhoudersweg 1 kreeg.[11] Bij de hernoeming van de Stadhoudersweg naar de Toon Kortoomslaan in 2017 veranderde ook het adres van het pand. Doordat de wijziging van Lage Kerk naar Lagekerk pas met de invoering van de BAG plaatsvond, hebben de oude woningen alleen de adressen Lage Kerk 18 en Lage Kerk 20 gehad, nooit Lagekerk 18 en Lagekerk 20.

Huidige pand[bewerken | brontekst bewerken]

Het huidige pand is een langgerekt gebouw, parallel aan de Toon Kortoomslaan. Nabij de Lagekerk, maar met de voordeur aan de zijde van de Toon Kortoomslaan, staat het woonhuis. Daaraan verbonden is het bedrijfsgedeelte, dat zijn oprit eveneens aan de Toon Kortoomslaan heeft.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Kadastrale leggers Deurne, reeks 1, artikel 613, dienstjaar 1834
  2. Kadastrale leggers Deurne, reeks 1, artikel 694, dienstjaar 1871
  3. Kadastrale leggers Deurne, reeksen 1 en 3, artikelen 2296 en 2295
  4. Kadastrale leggers Deurne, reeksen 1 en 3, artikelen 2296 en 2295, dienstjaren 1882, 1890 en 1912
  5. Kadastrale leggers Deurne, reeks 3 en 4, artikel 4377, dienstjaren 1913 en 1936
  6. Kadastrale leggers Deurne, reeks 5, artikel 7007, dienstjaren 1951 en 1970
  7. Kadastrale leggers Deurne, reeks 5, artikelen 11379 en 11739, dienstjaren 1971 en 1974
  8. Kadastrale leggers Deurne, reeks 5, artikel 7474, dienstjaar 1983
  9. Kadastrale leggers Deurne, reeks 5, artikel 8016, dienstjaar 1964
  10. Kadastrale leggers Deurne, reeks 5, artikel 134, regel 12355
  11. De kadastrale administratie spreekt abusievelijk over Stadhouderstraat. Kadastrale leggers Deurne, reeks 6, artikel 16283