U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Wilhelmus Antonius Maria van Heugten (1913-1999)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Wilhelmus Antonius Maria van Heugten
22.162.jpg
foto collectie Peter Vink
Persoonsinformatie
Volledige naam Wilhelmus Antonius Maria van Heugten
Roepnaam Wim (Wam)
Geboorteplaats Deurne
Geboortedatum 17 januari 1913
Overl.plaats Bakel
Overl.datum 12 oktober 1999
Partner(s) [[PersoonPartner(s)::Petronella Dings (1918-2011)]]
Beroep(en) journalist, hoofdredacteur, imker
Bidprentje NBA
portrettekening op gedachtenisprentje

Wilhelmus Antonius Maria (Wim) van Heugten (1913-1999) was journalist, hoofdredacteur van het Nieuwsblad van Deurne en later van het Weekblad voor Deurne, dichter en imker.


Hij was voornamelijk bekend onder zijn voorletters "W.A.M.". In 1978 was hij medeoprichter van onze Heemkundekring H.N. Ouwerling.

Van Heugten huwde Petronella Dings (Eindhoven 26 juni 1918 - Helmond 22 december 2011). Uit dit huwelijk werden volgende kinderen geboren:

  1. Catrien.
  2. Wiro, (Eindhoven-Tongelre 4 november 1950 - Deurne 10 augustus 2013), ongehuwd.
  3. Wim jr.

Wim was lid van het hoofdbestuur van de Bijenhoudersbond van de NCB.

Hij noemde zijn huis aan de Derpsestraat naar zijn eerste dichtbundel Het Daagt.

Tweede Wereldoorlog

Nadat Wim ruim 4 jaar werkloos was werkte hij van 1937 tot 1939 als Nederlands correspondent van het Tsjechische Katholieke weekblad „Lidove Listy” te Praag, het Karpatho Russische blad „Roeskij Navodnij Galosj” zoals ook bij het Slowaakse maandblad Kultura”. Als journalist schreef hij ook met regelmaat in het tijdschrift van de Katholieke Tsjechische jongeren „Prekled”, door de opkomst van Adolf Hitler werd dit laatst genoemde blad echter opgeheven.

In november van het jaar 1940 schreef Wim een sollicitatiebrief naar een functie in Berlijn om aldaar journalistiek werk te verricht maar een antwoord bleef uit waarop zijn moeder besloot om advies te vragen bij Hub van Doorne. Door deze actie van zijn moeder en met hulp van Hub van Doorne kreeg Wim op 1 juli 1941 de functie van hoofdredacteur aan het Nieuwsblad van Deurne en tevens een functie in het gemeentearchief, voor deze laatste functie verdiende hij fl. 20,00 per week. Sinds 1943 werd Wim tevens redacteur buitenland van de Nieuwe Venlosche Courrant.

Als hoofdredacteur bij het Nieuwsblad van Deurne publiceerde Wim, in de periode van augustus 1941 tot juli 1944, vele malen hoofdartikelen welke tot strekking hadden de lezers van bovengenoemd nieuwsblad begrip bij te brengen van de Nieuwe Orde van het Nationaal Socialisme. Hiervoor ontving Wim op 21 april 1942 van Max Blokzijl, bekend als hoofd van de afdeling perswezen van het nationaalsocialistisch Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, tevens stem van het Nederlandse nationaal socialisme door zijn wekelijks radiopraatjes voor de Nederlandse omroep, de volgende schriftelijke dankbetuiging:

„Naar aanleiding van Uwe hoofdartikelen die ten Departemente steeds met aandacht gelezen worden, veroorloof ik mij, U dank te zeggen voor de wijze, waarop U er naar streeft, uw lezers de dingen van de dag te beschrijven op een wijze, die blijk geeft van inzicht en van juist begrip voor den nieuwe tijd”

Op 22 December 1943 werd in de „Pulchri Studio” te s’-Gravenhage de Prof. Goedewagenprijs uitgereikt aan vier journalisten waaronder ook aan Wim, welke deze prijs deelde met de hoofdredacteur van het Twensche Nieuwsblad, M. van Nierop. Deze prijs, een halven Prof. Goedewagenprijs, werd eveneens uitgereikt door Max Blokzijl.

Beneden een opsomming van enkele gepubliceerde stukken, in strijd met de belangen van het Nederlandse volk, welke tijdens zijn latere strafproces tegen hem gebruikt zouden worden.

  • Verbeteringen - (22 november 1941)
  • Vooruitgang - (17 januari 1942)
  • Groote Dingen - (18 april 1942)
  • Nederlandsch - (04 juli 1942)
  • Oud en Nieuw - (31 december 1942)
  • De Hoop van ons Vaderland - (20 januari 1943)
  • Het gebeurt hier niet - (14 augustus 1943)
  • Wie waagt, de wint - (04 december 1943)
  • Juist nu - (22 januari 1944)

Ook bij de Deurnese jeugd was de pro Duitse instelling van Wim niet geheim gebleven getuigd een schrijven van burgemeester Lambooy aan de advies-commissie voor rechtsherstel en beheer te Eindhoven waarin te lezen is dat hij Wim uitermate onbetrouwbaar achtte tijdens de Tweede Wereldoorlog en ook de Deurnese jeugd hem op de straat en achter zijn rug voor NSB’er uitmaakten.[1] Bij deze brief kan men echtere een kanttekening plaatsen aangezien burgemeester Lambooy tijdens de Tweede Wereldoorlog vreemd genoeg ook geregeld in het voordeel van de Duitse bezetter handelde. Ook kwamen er na de bevrijding van Engelse zijde geregeld klachten over de wijze waarop hun officieren door burgemeester Lambooy te woord werden gestaan.

Tot in 1944 heeft Wim, aanhanger van Joris van Severen en als zodanig voorstander van het idee van een autoritaire staat, vast in een Duitse overwinning geloofd.

Op 28 februari 1947 werd Wim gearresteerd en kwam terecht in het interneringskamp „Sluis XVI” te Weert, vandaar werd hij op 16 april 1948 overgebracht naar interneringskamp „Kamp Vught” te Vught waar hij onder het registratienummer 20658 verbleef in barak 37A. Wim werd ontzet uit het recht van kiezen en van verkiesbaarheid en van het recht in enige journalistieke of leidende niet-journalistieke functie in het perswezen werkzaam te zijn voor de termijn van 10 jaren, ingaande 15 September 1944.

In de uitspraak van de Raad van beroep voor de perszuivering van 25 maart 1949 staat onder anderen geschreven:

„Appellant is een van de maatschappelijke niet geslaagden, die na de komst van de Duitsers van de toen geboden kans gebruik maakten. Hij wilde als journalist slagen en de oude samenleving scheen voor hem geen emplooi te hebben; bovendien was hij van jongsaf reeds aanhanger van een autoritaire staatsvorm, bewonderaar van de door de Vlaming Joris van Severen verkondigde Groot-Nederlandse en sociale idealen en was hij uitgesprokene centraal-Europees en antibolsjewistisch georiënteerd. Zo kwam hij als vanzelf in het kamp van de propagandisten der nieuwe orde, in welk milieu hij zo werd gewaardeerd, dat hij in 1943 met de Goedewagenprijs werd vergiftigd. Enige brieven waarin hij N.S.B. machthebbers in het gevlei wil komen en aangifte doet van anti-Duitse houding van medeburgers, zijn voor zijn karakter compromittant. Van heugten verklaarde ter zitting het verkeerde van deze correspondentie thans geheel in te zien. Appellant is ongeveer 1 1/2 jaar geïnterneerd geweest op grond van zijn journalistieke werkzaamheden. Deze werkzaamheden heeft hij verricht als hoofdredacteur van het Nieuwsblad van Deurne, welke functie hij sedert 1 juli 1941 tot het einde van de oorlog bekleedde en sinds Augustus 1943 tevens als redacteur Buitenland van de Nieuwe Venlosche Courant. Deze beide functies heeft hij inderdaad vervuld op een wijze, dat mede daardoor nationaal-socialistische beginselen of denkbeelden dan wel ideologieën van de vijand ingang zouden hebben kunnen vinden. Zijn artikelen predikten het geloof in Duitsland’s onoverwinnelijkheid, waren als zodanig sterk defaitistisch, terwijl Duitsland werd voorgesteld als de grote kampioen tegen het bolsjewisme en de nieuwe orde in velerlei toonaarden werd aangeprezen.”

[2] [3]

Bibliografie

  • Het Daagt (1944)
  • Wintergroen om de putmik (1956)
  • Het Gulden Vlies (1964)
  • Kervel, 60 kwatrijnen (1970)
  • Durendal (1977)
  • Boekweit, 24 kwatrijnen (1978)
  • Uil en spiegel (1979)
  • Uitvaart, 12 kwatrijnen over de dood (1981)
  • De koperen haan (ná 1981)
  • Deurne en de Peel. Over mensen en dingen die voorbij gingen. (1979)
  • In de bundel Voor de prijs van vier broden (1983) werden ook gedichten van hem opgenomen.

Hij ligt begraven op algemene begraafplaats Jacobshof te Deurne.


Referenties
  1. Regionaal Historisch Centrum Eindhoven
  2. Nationaal Archief
  3. oorlogsslachtoffers.nl