U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Wilhelmus Colen (1776-1810)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Wilhelmus Colen
Persoonsinformatie
Volledige naam Wilhelmus Colen
Roepnaam Willem
Geboorteplaats Deurne
Doopdatum 1 mei 1776
Overl.plaats Deurne
Overl.datum 3 februari 1810
Beroep(en) onderwijzer

Wilhelmus (Willem) Colen (Koolen) (1776-1810) was van 1799 tot zijn vroeger overlijden in 1810 onderwijzer in Liessel.


Willem was een zoon van Joannes Coolen (circa 1750-na 1809) en Catharina Cluijtmans (1734-1809).

Hij bleef ongehuwd.

Nadat bekend geworden was dat schoolmeester Jan Wijnants per 22 september 1798 wegens onbekwaamheid werd ontslagen, moest het dorpsbestuur op zoek naar een geschikte opvolger.

In de vergadering van 18 augustus 1798 werd daarover het volgende genotuleerd:

Zaterdag den 18e aug. 1798 4e jaar der Bataafsche Vrijheid.
Bij de vergadering in overweeging genoomen de ingekomen aanschrijving van den Agent der Nationale Opvoeding voor de Bataafsche Republycq van den 2e dezer H. van Kooten die uit hoofde van hem gebleeken onbekwaamheid Jan Wijnants, geweesen schoolmeester tot Liessel, desselfs remotie door hem Agent te handhaven en met de meeste spoed ter vervulling deser vacatuur, volgens de tegenwoordige ordre van zaken een drietal was wagtend, waarop ter voldoening aan voorschreeven last, is goedgevonden gezeiden Agent voor te stellen de twee sollicitanten:
- Franciscus Donkers en
- Willem Jan Coolen,
beide jongelingen van competenten ouderdom, tot de voorsz. bedieninge zeer geschikt, inzonderheid den laatstgenoemden, welke in leesen, schrijven en cijfferen verre den roem boven andere behaalt, die in de Fransche taal bijzonder ervaren is en dus vooral in deze tijds omstandigheden der Gemeente van veel nut kan zijn etc.
Waarom het der Gemeente tot groot genoegen zal zijn wanneer gezeide Willem Jan Coolen, zo spoedig doenlijk met de voorsz. bedieninge begunstigt moge worden etc.
[1]

De net 22 jaar oude Willem Jan Coolen werd vervolgens op 10 september 1798 benoemd. Ruim elf jaar stond hij in Liessel voor de klas.

Bij het gildezilver van het Sint-Hubertusgilde bevindt zich een koningsschild met het opschrift: W. J. Coolen, koning en geweezen schoolmeester tot Leijsel. Dit suggereert dat hij al voor zijn overlijden zijn functie zou hebben neergelegd. Mogelijk werd hij in 1809 koning en/of werd het schild pas na zijn overlijden gemaakt en geschonken.

Na zijn overlijden werd door het dorpsbestuur in 1810 een personeelsadvertentie geplaatst in een bijlage van het tijdschrift Bijdragen ter bevordering van het onderwijs en de opvoeding, voornamelijk met betrekking tot de lagere scholen in Holland. De tekst van de advertentie luidde als volgt:

LIESSEL. De post van Schoolonderwijzer alhier, door het overlijden van W. J. Coolen zijnde vacant geworden, op een jaarlijksch tractement van het Land van ƒ 200, vrije woning, ƒ 12 corporeel, ƒ 7 en 3½ stuiver van een groot en een klein lijk respective, als mede ƒ 1:4 van ieder scholier in het jaar; zoo worden belanghebbenden , voorzien van voldoende getuigschriften en eene acte niet beneden den derden rang, uitgenoodigd tot den 15 van Grasmaand eerstkomende zich aan te melden bij den Districts-Schoolopziener en het Gemeente-bestuur van Deurne en Liessel.[2]

Het was in 1810 nog steeds gebruikelijk dat de schoolmeester het opdraaien en onderhoud van de klokken verzorgde (het corporeel), de klokken luidde bij begrafenissen en mogelijk ook de teraardebestelling deed.

Pas op 29 november 1811 werd zijn opvolger Hendrik Smits benoemd tot nieuwe schoolmeester in Liessel.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Archiet gemeentebestuur Deurne 1379-1810 RHCe toegang 13181 Resolutiën van schepenen 1798-1805 inv.nr. 76 fol. 22 verso.
  2. Zie Delpher Delpher.