U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

ZijActief Deurne

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
ZijActief Deurne.jpg

ZijActief Deurne is een vrouwenvereniging die vroeger achtereenvolgens functioneerde onder de namen Boerinnengilde Deurne, Boerinnenbond Deurne, Katholieke Vrouwenorganisatie of Vrouwenbond (KVO/KVB) Deurne en waar men elkaar kon en kan ontmoeten met aandacht voor creativiteit, ontspanning en informatieoverdracht, met als tegenwoordige thuisbasis het Gerardushuis in Walsberg.


Boerinnengilde[bewerken | brontekst bewerken]

ZijActief Deurne was organisatorisch de opvolger van de de afdeling Deurne van de Katholieke Vrouwenorganisatie (KVO) die op haar beurt weer als voorgangster had de rooms-katholieke Boerinnenbond Sint-Cunera en het vooroorlogse Boerinnengilde. Op 22 juli 1934 werd in het patronaat het eerste Deurnese Boerinnengilde opgericht.[1] Van de vooroorlogse activiteiten is niet veel bekend. Het gilde nam deel aan bedevaarten, zong liederen, vooral van religieuze aard, en beoefende rei- en volksdansen.

Bij de inwijding van de Gerarduskerk op 20 juli 1935 nam het Boerinnengilde ook deel aan de feeststoet die bisschop Diepen begeleidde van het centrum van Deurne naar de Walsberg.

Op 29 juni 1937 gingen de boerinnen per touringcar een dagje uit naar Venlo. De krant berichtte daarover: Allen waren ten zeerste tevreden over dezen vroolijken dag.

Het gilde was tenminste tot 1941 actief. Op 13 februari van dat jaar hield ze nog een feestvergadering, waarbij pater Henricus sprak onder het motto: Edele Brabant were di en de dames aanspoorde om den nieuwen tijd te verstaan en vertrouwen te hebben in de Voorzienigheid. De voorzittershamer werd toen overigens nog wel gehanteerd door een man, namelijk Nol van den Eijnden.

Boerinnenbond Sint-Cunera[bewerken | brontekst bewerken]

Op dinsdagmiddag 18 december 1945 vond in het patronaat de oprichtingsvergadering plaats van de Boerinnenbond van den NCB voor Deurne, Zeilberg en St. Jozefparochie. Voor deze vergadering waren alle vrouwen en dochters boven de 16 jaar van de NCB-leden uitgenodigd. Ook de burgemeester was uitgenodigd, maar die moest verstek laten gaan. Het programma van deze vergadering was als volgt:

  1. Opening door de voorzitter van de (toen nog rooms-katholieke) Boerenbond Deurne.
  2. Lied: Kruis en ploeg.
  3. Uiteenzetting Boerinnenbond door juffr. Van Hoenselaar.
  4. Aanneming leden.
  5. Bestuursverkiezing.
  6. Toespraak door de geestelijk adviseur en anderen.
  7. Lied: Wilhelmus.
  8. Rondvraag.
  9. Sluiting door de voorzitter van Boerenbond Deurne

Tijdens de vergadering werden de aanwezigen getrakteerd op broodjes met chocolademelk. Men moest wel zelf drinkglazen of kopjes meebrengen. Deurne was bij de oprichting de 200ste afdeling van Noord-Brabant. Bijna 270 gaven zich toen op als lid of, van 16 tot 21 jaar, als aspirant-lid. Het eerst gekozen bestuur bestond uit:

Voor de bestuursleden van de boerinnenbonden werden studiedagen georganiseerd, waarop de katholiek clerus nog een sterk stempel drukte. Zo ging bij een studiedag in Helmond in juli 1946 de algemeen geestelijk adviseur tekeer tegen het streven om de jonge boerenmeisjes in een aparte boerinnenjeugdbond te organiseren. De boerinnen, ook de jonge boerenmeisjes, behooren in den Boerinnenbond N.C.B. thuis. Dit is een principieele eisch, waarvan niet kan worden afgeweken. Er werden voor de boerinnen naai-, brei- en kookcursussen georganiseerd. Ook vermaakten de dames zichzelf en anderen met toneelspel. Toen bij het onafhankelijksstreven van Nederlands-Indië ook vele tientallen Deurnese dienstplichtige jongemannen werden uitgezonden, was de morele ondersteuning middels het Katholiek Thuisfront een belangrijke taak van de Boerinnenbond. In april 1948 werd voor dat doel door de vrouwen het toneelstuk Meisjes in de bezettingstijd opgevoerd. Samen met een gehouden loterij bracht dat 700 gulden op. Daarmee konden voor de soldaten pakketten worden samengesteld en verzonden. Ook aan de taak van de vrouw aan het aanrecht werd veel aandacht geschonken. Zo organiseerde in 1952 de boerinnenbond een demonstratieles over het bereiden van asperges. Die bijeenkomst werd ook bijgewoond door hoog bezoek, namelijk de secretaresse van koningin Juliana, de rijksinspecteur en de directrice van de Staatshuishoudschool.

Katholieke Vrouwenorganisatie (KVO)[bewerken | brontekst bewerken]

Omdat het aantal boerinnen gestaag afnam en om aan te geven dat ook niet-agrarische katholieke vrouwen welkom waren, werd in 1967 landelijk de naam gewijzigd in Katholieke Vrouwenorganisatie (KVO), Ook de Deurnese Boerinnenbond werd omgedoopt in KVO afdeling Deurne. De "bond" werd niet gemakkelijk vergeten en sprak men hier ook wel van de Katholieke Vrouwenbond (KVB). Zelfs in de notulen en jaarverslagen werd de afkorting KVB gebruikt. Om een idee te geven van de activiteiten die de Katholieke Vrouwenbond organiseerde, volgt hier het jaarverslag over 1986-1987.[2]

  • 16 april 1986 - Jaarvergadering in de harmoniezaal van De Vierspan
  • 5 mei - H. Mis voor de leden van KVB-kring Helmond in Ommel
  • 21 mei - Moederdagviering met H. Mis in het verzorgingshuis door pastor Hasselman. In De Vierspan hebben we daarna genoten van een revue, verzorgd door de KVB-dames uit Asten-Heusden
  • 27 mei - Excursie naar bloemenkassen van de familie Cuppen op het Riet.
  • 28 mei - Excursie naar de Hema in Deurne.
  • 28 juni - Fijn zomerreisje naar Middelburg en Veere, met boottocht op het Veerse meer.
  • 2 september - Excursie naar het ziekenhuis.
  • 4 november - Een diaserie, verzorgd door mevr. Van Bree, dit was ter afsluiting van de excursie naar ons ziekenhuis.
  • 12 november - Lezing verzorgd door dokter Van Latre uit Liempde met als onderwerp "Driek en geboer".
  • 26 november - Kienavond ten bate van het Sint-Nicolaasfeest voor de kinderen van onze leden.
  • 30 november - Sint-Nicolaas op bezoek bij de KVB-dames en hun kinderen, zoals altijd een fijne middag met gelukkige kindersnoetjes.
  • 19 december - De kerstviering was ook dit jaar in De Vierspan. Deze keer waren het De Klotlanders die ons vergastten op het blijspel getiteld "De voordeur stond open".
  • 21 januari 1987 - Diaserie de vier jaargetijden, prachtige dia's, dit alles verzorgd door de heer Rooijakkers.
  • 4 februari - De dames van de KVB afdeling Sint-Jozef waren met hun onlangs opgericht ontspanningsclubje bij ons. Zij brachten ons een leuke avond onder de titel Bont allerlei.
  • 18 februari verzorgde de heer Jagers voor ons een diaserie over Lourdes, Nevers en Wenen, waarvan ongetwijfeld de meesten van ons hebben genoten.
  • 11 maart - Lezing over acupunctuur, verzorgd door mevr. Barentsen.
  • 6 en 17 maart - Excursie naar de nieuwe huisvesting van de politie aan de Hogeweg. Wel interessant maar een beetje vermoeiend voor de benen.
  • 25 maart - Kienavond in De Vierspan, deze keer bij grote uitzondering zonder onze voorzitter, wat een beetje vreemd aandeed.
  • 2 april - Culturele dag in Het Speelhuis van Kring Helmond, met een mooie tweede prijs voor onze dames.

ZijActief[bewerken | brontekst bewerken]

In 2003 sloot de KVO-afdeling van Deurne zich aan bij de landelijke katholieke vrouwenorganisatie ZijActief en veranderde de naam in ZijActief Deurne. Nog steeds blijven ontspanning, ontplooiing, informatie en creativiteit de de belangrijkste peilers van deze Deurnese vrouwenvereniging. De thuisbasis van ZijActief is het Gerardushuis in Walsberg, mede omdat en relatief groot aantal leden in Walsberg woont.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Volgens de doctoraalscriptie uit 1979, getiteld Het leven van de mensen in Asten, Bakel, Deurne, Helmond, Someren 1918-1940, zou er in Deurne geen vooroorlogs Boerinnengilde zijn opgericht omdat pastoor Roes zich daartegen zou hebben verzet. De feiten zijn hiermee in tegenspraak.
  2. Heemkundekring H.N. Ouwerling bewaart de digitale versie van de jaarverslagen van de Katholieke Vrouwenbond van 1986 tot en met 1995. Deze zijn op aanvraag beschikbaar.