Bewerken van Achterste Beersdonk
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
Huidige versie | Uw tekst | ||
Regel 19: | Regel 19: | ||
De Achterste Beersdonk was één van beide gehuchten met de naam [[Beersdonk]]. De nederzettingen met deze naam lagen als een smal lint over meerdere dekzandruggen langs de [[Astense Aa]], ingeklemd tussen het dal van de Aa in het zuiden en de heidevelden van de [[Brouwhuissche Heide]] in het noorden. | De Achterste Beersdonk was één van beide gehuchten met de naam [[Beersdonk]]. De nederzettingen met deze naam lagen als een smal lint over meerdere dekzandruggen langs de [[Astense Aa]], ingeklemd tussen het dal van de Aa in het zuiden en de heidevelden van de [[Brouwhuissche Heide]] in het noorden. | ||
Op de Achterste Beersdonk | Op de Achterste Beersdonk zijn aanwijzingen gevonden voor aanwezigheid van mensen in het Mesolithicum en Neolithicum. Uit recentere perioden van de pre- en protohistorie hebben we geen gegevens over bewoning, maar dat is waarschijnlijk te wijten aan de beperkte hoeveelheid archeologisch onderzoek in het verleden. | ||
Om die reden weten we pas weer wat over de ontwikkeling van bewoning als de Beersdonk in de late Middeleeuwen in de archieven opduikt. In 1340 moet er een hertogelijk cijnsgoed ''Beersdonc'' hebben bestaan. Theodoricus van Aestappen betaalde destijds 6 hoenderen vanwege dit goed aan de hertog.<ref>[http://users.bart.nl/~leenders/10000bu/vlierden.htm Hertogelijke cijnzen Vlierden, 1340, bewerking M. van Asseldonk.</ref> Een cijns was een betaling waarmee men bepaalde rechten van de cijnsheffer op het goed erkende. In dit geval gaat het om het feit dat men lang daarvoor het goed met toestemming van de hertog op woeste grond had gesticht. Daarvoor bleef men een "erkenning" betalen, in de vorm van een cijns. Het goed Beersdonc zal hebben bestaan één of meerdere boerderijgebouwen, het akkerland op de aangrenzende dekzandrug, hooiland in het beekdal van de Astense Aa en woeste gronden ten noorden van de boerderij. Vermoedelijk heeft die vermelding betrekking op wat we later als de Achterste Beersdonk zouden kennen.<br> | |||
In dezelfde periode komen goederen op de Beersdonk voor als cijnsgoed van de heer van Helmond. De heer van Helmond had in 1314 Peellandse cijnzen van de hertog van Brabant verworven, met uitzondering van de hoendercijnzen. Deze werden, zoals we zagen, ook later nog door de hertog geheven. Van Asseldonk gaat er vanuit dat de percelen waarop een cijns rustte, na 1190 door de hertog ter ontginning werden uitgegeven. Over de gronden die de hertog na 1314 ter ontginning uitgaf, bleef hij zelf cijns heffen.<ref>[http://oudzijtaart.nl/Reconstructie%20van%20Veghel/Toelichting%20cijnsboeken.html Toelichting cijnsboeken]</ref> | |||
In dezelfde periode komen goederen op de Beersdonk voor als cijnsgoed van de heer van Helmond. De heer van Helmond had in 1314 Peellandse cijnzen van de hertog van Brabant verworven, met uitzondering van de hoendercijnzen. Deze werden, zoals we zagen, ook later nog door de hertog geheven. Van Asseldonk gaat er vanuit dat de percelen waarop een cijns rustte, na 1190 door de hertog ter ontginning werden uitgegeven. Over de gronden die de hertog na 1314 ter ontginning uitgaf, bleef hij zelf cijns heffen.<ref>[http://oudzijtaart.nl/Reconstructie%20van%20Veghel/Toelichting%20cijnsboeken.html Toelichting cijnsboeken]</ref> | |||
In de zeventiende eeuw lezen we in een transportakte van onroerend goed een onderverdeling van de Beersdonk op, te weten de [[Grote Beersdonk]] en [[Kleine Beersdonk]]. Het gehucht Beersdonk groeide daarnaast verder uit. Naast de Grote en Kleine Beersdonk, die samen de Achterste Beersdonk vormden, ontstond verder oostelijk de Voorste Beersdonk. | In de zeventiende eeuw lezen we in een transportakte van onroerend goed een onderverdeling van de Beersdonk op, te weten de [[Grote Beersdonk]] en [[Kleine Beersdonk]]. Het gehucht Beersdonk groeide daarnaast verder uit. Naast de Grote en Kleine Beersdonk, die samen de Achterste Beersdonk vormden, ontstond verder oostelijk de Voorste Beersdonk. | ||
Regel 97: | Regel 94: | ||
De omnummeringen vonden plaats toen de oude nummers B.11 (1879) en B.13 (1890) verdwenen. Waarschijnlijk gaat het bij B.11 om het pand Heitveldweg 28, waarvan de voorganger verder naar achter in de landerijen stond. Het oude pand achter in de landerijen zal adres B.10 hebben gehad, het nieuwe pandje aan de weg kreeg het adres B.11. Nadat het oude pand was afgebroken en het adres B.10 vrijkwam, schoof het adres B.10 door naar het pandje aan de weg. Daarmee was het adres B.11 dus vrijgevallen. Nu konden de andere panden die een hoger nummer droegen, een nummer opschuiven. In 1890 verdween het pandje met het nummer B.13 op de plek van het latere [[Heitveldweg 32]], dat voor 1832 werd gebouwd, verdwenen zijn. Daarop schoof het latere Willig 8 een plekje op, van B.14 naar B.13. | De omnummeringen vonden plaats toen de oude nummers B.11 (1879) en B.13 (1890) verdwenen. Waarschijnlijk gaat het bij B.11 om het pand Heitveldweg 28, waarvan de voorganger verder naar achter in de landerijen stond. Het oude pand achter in de landerijen zal adres B.10 hebben gehad, het nieuwe pandje aan de weg kreeg het adres B.11. Nadat het oude pand was afgebroken en het adres B.10 vrijkwam, schoof het adres B.10 door naar het pandje aan de weg. Daarmee was het adres B.11 dus vrijgevallen. Nu konden de andere panden die een hoger nummer droegen, een nummer opschuiven. In 1890 verdween het pandje met het nummer B.13 op de plek van het latere [[Heitveldweg 32]], dat voor 1832 werd gebouwd, verdwenen zijn. Daarop schoof het latere Willig 8 een plekje op, van B.14 naar B.13. | ||
{{ | == Situering == | ||
| | |||
{{ | |||
#display_point: | |||
service=googlemaps | |||
|address= Achterste Beersdonk, Helmond | |||
|zoom=15 | |||
|height=400 | |||
|width=400 | |||
|type=hybrid | |||
}} | }} | ||
== Links == | |||
* [http://www.saspeelland.nl/theomeulendijks/files/vlierden-A2.pdf Reconstructie van het grondgebruik van de Achterste Beersdonk in 1832], ''Historisch onderzoek Theo Meulendijks'', SAS Peelland | * [http://www.saspeelland.nl/theomeulendijks/files/vlierden-A2.pdf Reconstructie van het grondgebruik van de Achterste Beersdonk in 1832], ''Historisch onderzoek Theo Meulendijks'', SAS Peelland | ||
* [http://binged.it/1N6b085 Oblique luchtfoto van de Achterste Beersdonk, 2006] | * [http://binged.it/1N6b085 Oblique luchtfoto van de Achterste Beersdonk, 2006] | ||
[[categorie:toponiem]] | == Literatuur == | ||
*Henk Beijers en [[Pieter Koolen]] – [[Vlierdens Verleden 721-1926]] blz. 173-177 | |||
*Luuk Keunen - "De Achterste Beersdonk" in [[D'n Uytbeyndel]] nr. 48 blz. 3-6 | |||
*André Viersen, Luuk Keunen en Pieter Nouwt - Bouwhistorische verkenning van de boerderijen Heitveldweg 9 en 11 te Helmond (N.-Br.) oktober 2001 (Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek)[[categorie:toponiem]] | |||
[[categorie:Buurtschap]] | [[categorie:Buurtschap]] | ||
{{appendix}} |