Bewerken van Deurne (gemeente)

[[image:Deurne vlag.png|thumb|right|300px|De vlag van de gemeente Deurne, vastgesteld door de raad in 1962]]
[[image:Deurne wapen.png|thumb|right|150px|Het wapen van Deurne, vastgesteld bij Koninklijk Besluit van 16 mei 1928 nr. 27]]
[[Bestand:Penning gemeente Deurne.jpg|thumb|right|170px|Penning gemeente Deurne<br>
Foto: collectie Ton Hartjens]]


'''Deurne''' ({{Audio|185_Deurne.ogg|<small>uitspraak</small>}}) (dialect ''Deurze'') is de gemeente in de provincie Noord-Brabant in de regio [[Peelland]]. De gemeente telde per 1 januari 2012 totaal 31.766 inwoners en heeft een oppervlakte van 119,02 km² (waarvan 1,02 km² water). De gemeente Deurne maakt deel uit van het kaderwetgebied SRE. Zie ook elders [[Deurne (plaats)]]

=== Historische ontwikkeling van de gemeente ===

De gemeente Deurne bestaat sinds 1 januari 1926, toen de [[gemeente Deurne en Liessel]] en [[gemeente Vlierden]] tot de ''gemeente Deurne'' [[Annexatie Vlierden|fuseerden]].<ref name=autogenerated2>Beijers, Henk en Pieter Koolen, 1996. Vlierdens Verleden 721-1926. Historische opstellen over de oude heerlijkheid en de zelfstandige gemeente. Sint-Willibrordusparochie, Vlierden/Heemkundekring H.N. Ouwerling, Deurne</ref> Zowel ''Deurne en Liessel'' als ''Vlierden'' zijn territoriaal en bestuurlijk voortzettingen van heerlijkheden onder het Ancien Régime.

[[Hilko Mak]] is de 8e burgemeester van de gemeente Deurne sinds de oprichting in 1926.

=== Kernen ===
In de gemeente Deurne liggen de dorpen [[Deurne (plaats)]], [[Liessel]], [[Vlierden]], [[Neerkant]] en [[Helenaveen]]. De [[Sint-Jozefparochie]], [[Zeilberg]] en [[Walsberg]] zijn voormalige zelfstandige dorpsgemeenschappen en parochies die deel uitmaken van de bebouwde kom van de hoofdkern Deurne, maar een eigen historische identiteit hebben als kern.

===Gemeentebedrijven===
Sinds  1885 beschikte de gemeenten Deurne en Liessel over een [[Gemeentelijk Veenbedrijf]] (GVB.) waardoor de gemeente in die tijd ook wel een “miljoenenparadijs” genoemd werd.  Later volgden meerdere maar minder bekende gemeentebedrijven zoals het [[Vleeschkeuringsbedrijf]], [[Gemeentelijk Ontginningsbedrijf]], [[Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf]] (GEB), [[Waterleidingbedrijf]],  [[Gasbedrijf]] en het  [[Gemeentelijk Woningbedrijf]].
Alle aan de gemeente Deurne gelieerde bedrijven zijn door de tijd heen opgehouden te bestaan, samengesmolten of opgegaan in andere bedrijven. Echter de [[Gemeentewerf]], die een breed pakket van facilitaire diensten verleent, bestaat nog steeds. 

===Organisatie===
In februari  1973 schafte de gemeente Deurne de eerste “bureau-computer” aan ter vervanging van de “boekhoudmachine”. Het doel was de financiële administratie van de gemeente te automatiseren. Met die aankoop gaf de gemeente uitvoering aan een beleidsnota uit 1971 waarin gestreefd werd naar een gemeentelijke boekhouding waardoor een geïntegreerde budgetbewaking mogelijk werd.

===Archeologie===
Dat er in Deurne al vele duizenden jaren vóór onze jaartelling mensen rondliepen weten we uit de gevonden vuurstenen voorwerpen. Op grond van de vorm en wijze van bewerking van de vuurstenen werktuigen kunnen we een tweetal culturen onderscheiden: de Federmesser- en de Ahrensburgcultuur.<br>
In Deurne vinden we bewoningssporen van beide culturen terug, met name in de beekdalen en in de buurt van vennetjes. 

De jagers en verzamelaars trokken in de zomer noordwaarts om te jagen op rendieren en oerrunderen en om voedsel te verzamelen. Onderweg verbleef men waarschijnlijk in tentenkampen. Nabij het [[Leegveld]], de [[Hoeksche Kuilen]] en [[De Bult]] zijn aanwijzingen voor de aanwezigheid van zulke kampen teruggevonden.

Dat er vervolgens ook in de ijzer- en bronstijd bewoning in Deurne was blijkt uit de vondst van een [[Urnenveld Sint-Jozefparochie|urnenveld in de Sint-Jozefparochie]] in 1837.

Op 17 juni 1910 werd door turfsteker Gabriel Smolenaars ter hoogte van [[Helenaveen]] een [[Romeinse helm|vergulden helm]] uit ca 320 n Chr gevonden. De helm is sindsdien het pronkstuk van het Museum van Oudheden in Leiden. De helm wordt beschouwd als een van de belangrijkste archeologische vondsten van de afgelopen 100 jaar.
In oktober 2010 is de helm voor het eerst in 100 jaar weer teruggeweest in zijn vindplaats. De helm werd gedurende 1 week tentoongesteld in het voormalige gebouw van [[Rabobank Helenaveen]].

===Groei aantal inwoners===
In 1910 bedroeg het aantal ingezetenen van de gemeente Deurne en Liessel 7255: dit was bij de volkstelling in 1920 aangegroeid tot 8278. Door de annexatie van de gemeente Vlierden maakte het bevolkingscijfer in 1926 de sprong over de 10.000 tengevolge waarvan geen geboorte van de tienduizendste kon worden gevierd. Vlierden telde op het moment van samenvoeging met Deurne 783 inwoners en deze brachten het totale zielental van 9264 op 10047. [[Wilhelmus Lourentius Johannes van Deursen (1913-2010)]] werd toen als 10.000e inwoner van de nieuwe fusiegemeente aangewezen.

[[Allegonda Margaretha Maria van Helmond  (1947)|Gonny van Helmond]]  (22 Septemter 1947) was de 15.000e,  [[Anton Fransen]]  (18 augustus 1961) de 20.000e, [[Erwin Martinus Antonia Verhees]] (9 juli 1972) de 25.000e  en [[Twan van der Kant]]  (28 februari 1992) was  de 30.000e inwoner van de gemeente Deurne.

Op 1 januari 2012 telde de gemeente Deurne in totaal 31.766 inwoners.

===Aantal zetels gemeenteraad===
Het aantal zetels in de gemeenteraad is steeds aan het inwoneraantal gerelateerd geweest en ontwikkelde zich als volgt:
*De [[Gemeentebestuur Deurne en Liessel 1923-1926|laatste gemeenteraad van de gemeente Deurne en Liessel]] bestond uit 13 zetels
*De [[Gemeentebestuur 1926-1927|eerste gemeenteraad van de nieuwe fusiegemeente]]  bestond uit 15 zetels
*Vanaf de [[Gemeentebestuur 1949-1953|raadsperiode 1949-1953]] bestond de gemeenteraad uit 17 zetels
*Vanaf de [[Gemeentebestuur 1962-1966|raadsperiode 1962-1966]] bestond de gemeenteraad uit 19 zetels
* Vanaf de [[Gemeentebestuur 1974-1978 |raadsperiode 1974-1978]] bestond de gemeenteraad uit 21 zetels
* Sinds de [[Gemeentebestuur 1994-1998| raadsperiode 1994-1998]] bestaat de gemeenteraad uit 23 zetels. 

===Zetelverdeling gemeenteraad ===
Hieronder staat de zetelverdeling per politieke partij sinds 1994:
{| class="wikitable sortable" 
|-
! Partij
! 1994
! 1998
!2002
!2006
!2010
!2014
!2018
![[Gemeentebestuur 2022-2026|2022]]
|-
|[[CDA Deurne]]||6||6||6||6||6||4||4
|3
|-
|[[Deurne 19NU|Deurne Nu]]||10||9||7||5||4||5||5
|5
|-
|Politieke Partij [[DOE!]]||-||-||5||5||6||5||6
|6
|-
|[[VVD Deurne]]||1||2||1||3||4||4||3
|3
|-
|Burgerpartij [[Transparant Deurne]]||-||-||-||-||-||2||2
|2
|-
|PGP Deurne
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|3
|-
|50PLUS
| -
| -
| -
| -
| -
| -
| -
|1
|-
|[[Progressief Akkoord]]||-||2||2||1||1||2||2
| -
|-
|[[Partij van de Arbeid Deurne]]||3<ref>Inclusief lijstverbinding met Groen links</ref>||2||2||3||2||1||1
| -
|-
|[[Democraten 66]]<ref>Fractieleider Michiel Dankers richtte in 2001 een nieuwe politieke partij “DOE” op en was vanaf 2002 fractieleider van die nieuwe partij. D66-Deurne had vanaf toen een slapend bestaan.</ref>||3||2||-||-||-||-||-
| -
|-

|'''Totaal'''||'''23'''||'''23'''||'''23'''||'''23'''||'''23'''||'''23'''
||'''23'''
|'''23'''
|}

=== Zie ook ===
* [[Gemeentebestuur]] (voor een totaaloverzicht met betrekking tot de samenstelling van de gemeenteraden vanaf 1923)
* [[Doorn (toponymie)]]
* [[schout van Deurne|De schouten van Deurne]]
* [[Burgemeesters van de gemeente Deurne|De burgemeesters van Deurne]]
* [[Lijst van schouten van Vlierden|De schouten van Vlierden]]
* [[Lijst van burgemeesters van Vlierden|De burgemeesters van Vlierden]]
* [[Lijst van gemeentelijke monumenten in Deurne|De beschermde monumenten in Deurne]]
* [[Lijst van heren van Deurne|De heren en vrouwen van Deurne]]
* [[Pastoors van de parochie Deurne|De pastoors van de parochie Deurne]]
* [[Dominees van de hervormde gemeente Deurne|Dominees van de hervormde gemeente Deurne]]

===Externe link===
*[http://www.deurne.nl/ Officiële website van de gemeente Deurne ]

{{bronnen|bronvermelding={{references}}}}

[[categorie:Geografie]]
[[categorie:Toponiem]]