Bewerken van Wilhelmus Cecilia Martinali (1914-1983)

{{Infobox persoon
| naam           = Wilhelmus Cecilia Martinali
| foto           = [[Bestand:10.338.jpg|200px]]
| tekst          = Foto: collectie Ton Hartjens
| volledige naam = Wilhelmus Cecilia Martinali
| roepnaam       = Willi
| geboorteplaats = Beek en Donk
| geboortedatum  = 22 november 1914
| overl.plaats   = Deurne
| overl.datum    = 22 november 1983
| partner(s)     = ongehuwd
| beroep(en)     = kunstschilder, textielkunstenaar
}}
[[Bestand:31.662.jpg|thumb|260px|Willi op jonge leeftijd.]]
[[Bestand:31.661.jpg|thumb|260px|Aan het werk in Walsberg.]]
[[Bestand:31.656.jpg|thumb|260px|Willi bij zijn tentoonstelling in 1972.<br><small>Drie foto's: collectie Joep Iven.</small>]]
[[Bestand:13.102.jpg|thumb|260px|Willi voor zijn huis in de Walsberg.<br><small>Foto: collectie Ton Hartjens.</small>]]
'''Wilhelmus Cecilia (Willi) Martinali (1914-1983)''' was een Deurnese textielkunstenaar en kunstschilder. 

== Familie ==
Willi was het zesde kind van Martinus Martinali (1883-1929) en Petronella Kouwenberg (1890-1973). Zijn ouders waren beide in Beek en Donk geboren.

Zijn grootouders van vaders zijde heeft hij niet meer gekend; zijn grootvader overleed reeds in 1884 op 69-jarige leeftijd, toen Willi's vader pas 1 jaar oud was. Willi's grootmoeder stierf in september 1914, twee maanden voor de geboorte van haar kleinzoon. Zijn exotische achternaam is - net als de regionaal bekende naam Filippini - van Italiaanse herkomst; zijn betovergrootvader Peter Antoni Martinali was afkomstig uit Ticino, Italiaanstalig Zwitserland en huwde in 1765 met Joanna Maria de Swart in Gemert.

Willi's moeder huwde op 17-jarige leeftijd en kreeg samen met zijn vader 16 kinderen. Toen zijn vader overleed was zijn moeder 39 jaar. Zij hertrouwde met Marinus Dortmans, (Veghel 8 juli 1902 - Helmond 5 december 1940) en met hem kreeg zij minstens nog twee kinderen. Marinus zat enige tijd in de strafgevangenis in Breda. Na het overlijden van Marinus hertrouwde zijn weduwe met Johannes Arnoldus Klarenbeek, (Utrecht 1 december 1887 - Helmond 27 augustus 1974). Zij overleed op 30 juli 1975 in Deurne waar ze kort in het bejaardenhuis werd verpleegd.

Willi's jongste volle zus Martina (Ti) huwde in de oorlog met [[Petrus Johannes Mathias Nies (1921-2015)|Petrus (Piet) Johannes Mathias Nies (1921-2015)]], letterzetter in Deurne. Zijn jongste (half)zus Dieneke van de Laar-Dortmans is 20 januari 2020 overleden.

== Carrière ==
Hij bezocht de lagere school in Beek en Donk en was blij deze op 12-jarige leeftijd te kunnen verlaten. Nadat hij twee jaar in een metaalfabriek gewerkt had zocht hij naar andere wegen om de kost te kunnen verdienen. Hij formeerde een muziekgroepje waarmee hij door de dorpen in Oost Brabant trok. Het leverde niet veel op en het gaf evenmin bevrediging. Willi Martinali kwam tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] in 1942 naar Deurne, waar hij onderdak vond in een leegstaande keet. In die periode begon hij te schilderen, hoofdzakelijk Madonna's met een melancholieke blik in de ogen. De start van Willi's textielwerk lag in de noodzaak creatief te willen zijn tijdens een ziekenhuisopname. Het "schilderen" met naald en draad moet voor Willi een grote ontdekking geweest zijn. 

Op 25 maart 1972 was er een tentoonstelling "Duizend en een wandkleedjes" in de noodkerk van de [[Heilige Geestparochie]].

Hij leidde een groot aantal leerlingen op in kunstzinnige textielbewerking. In 1975 werd in [[De Vierspan]] de expositie [[Textiele Kunstvorming]] gehouden waar meer dan 60 van zijn cursisten hun werk toonden.

Martinali was in 1980 op televisie te zien in een uitzending van ''Van Gewest tot Gewest''. Hierin vertelde hij over zijn kunstwerken. 

Hij was een vriend en inspirator van [[Gerrit van Bakel]]. [[Carel Swinkels]] had een biografie over Martinali willen schrijven, maar dat is nooit gebeurd. Willi Martinali verfde zelf zijn borduurgaren. Hij deed dit met sap uit planten. 
Vanaf de jaren zeventig liet zijn gezondheid in toenemende mate te wensen over. Op 22 november 1983 stierf Willi Martinali in een klein kamertje vol lappen en met zijn vriend Gerrit van Bakel aan zijn sterfbed.

In november 2011 werd in ''De Ploeg'' in Bergeijk een tentoonstelling aan zijn werk gewijd. Zijn pedofiele geaardheid was een publiek geheim en heeft in Deurne tot enige ophef geleid. In de wijk [[De Vennen]] in [[Deurne-West]] is de [[Willi Martinalistraat]] naar hem genoemd. Er ligt op dit moment een aanvraag bij de gemeente Deurne om de straatnaam uit het straatbeeld te verwijderen, omdat er wel slachtoffers zijn met traumatische ervaringen als gevolg van zijn seksuele handelingen.

== Huisvesting ==
Willi Martinali kwam tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1942 naar Deurne, waar hij onderdak vond in een leegstaande keet van de Nederlandsche Heidemaatschappij. Later verhuisde hij naar een vroegere sigarenmakerij aan de [[Houtenhoek (straat)|Houtenhoek]], hem aangeboden door Marie van Houts <ref>Dochter van [[Johannes van Houts (1859-1941)]]</ref>. Daar kwam kort daarna ook Jan van Gemert wonen. Het werd een ontmoetingsplaats voor kunstenaars als Jan Michels, [[Harrie Pardoel]], Harry Maas en Peer van den Molengraft. Zijn neef [[Jacobus Antonius Martinus Harden (1935-2002)|Jacobus (Jack) Antonius Martinus Harden (1935-2002)]], een zoon van zijn zus Hubertha (Bertha, Ti) Martinali (1909-1975), woonde vanaf eind 1944 bij hem in.<br>
In 1945 of 1946 verhuisde hij naar een [[noodwoning]] aan de [[Oude Liesselseweg 76-78-80|Liesselseweg A.103c]], waarin daarvoor Jan van Gemert, met wie hij na de oorlog enige tijd cursussen ''Vrije expressie'' gaf,  woonde. Het onderkomen aan de Liesselseweg werd door hem ook wel spottend ''villa Pislust'' genoemd. Hij verbleef hier met zijn neef Jack Harden tot eind 1947.<br>
Vervolgens betrok hij tot begin 1958 een zeer bouwvallig onderkomen op het adres [[Haageind]] 14. Vooral door de inspanningen van [[Wim Balm]] en [[Pastoor Van de Ven]], [[architect Hurkmans]] en [[Peter Vink]] kreeg hij de beschikking  over een huis met atelier aan de [[Hemelrijkseweg]] in de [[Walsberg]].
==Zijn werk==
Hieronder zijn een aantal afbeeldingen van zijn werk opgenomen:
===Schilderijen===
<gallery>
Bestand:26.451.jpg|
Bestand:26.432.jpg|
Bestand:26.427.jpg|
Bestand:26.426.jpg|
Bestand:26.448.jpg|
</gallery>

===Naaldwerk===
<gallery caption="">
Bestand:26.458.jpg|
Bestand:26.465.jpg|
Bestand:26.433.jpg|
Bestand:26.430.jpg|
Bestand:24.513.jpg|
</gallery>

Deze en andere afbeeldingen zijn opgenomen in de [[:Categorie:Collectie museum De Wieger|collectie van Museum De Wieger]]

{{Appendix|2=
*"Kerk, kut en kapitaal”, “Harry Verkooyen en Frans Godfroy in gesprek met een uniek artiest”,  Tilburgs Algemeen Studentenblad (TAS-blad) “ 15 oktober 1968, pagina 12, 13, 14 en 15. De krant is  ''[https://issuu.com/universonline/docs/tilburgs_algemeen_studentenblad_196_71dc144ad219d9  '''hier''']'' te lezen.
*"Willi Martinali is sociaal bewogen”, Jose Berkers”,  [[De Peelkoerier]], 12 maart 1981, voorpagina.
* Harry Verwiel en anderen - ''[[Willi Martinali Denken met twee handen]]''. Deurne, De Wieger, 1988. (Gasbedrijf Peelland bood in 1988 het boekje gratis aan bij elk huisgezin in Deurne. Het bevatte naast een biografie ook vele afbeeldingen van het werk van Willi Martinali.)
* [[Bert Beulens]] - ''[[Deurnese Diamanten]]'', 2009 blz. 105
* [[Bert Beulens]] - ''[[Een nieuw palet]]'', 2013 blz. 48-63.
----
{{references}}
}}



{{DEFAULTSORT:Martinali,Wilhelmus}}
[[categorie:Martinali|Wilhelmus]]
[[Categorie:kunstschilder]]
[[Categorie:textielkunstenaar]]