U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Ywan de Mol

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Ywan de Mol
vóór 1407-1470
heer van Deurne
Periode 1456-1470
Voorganger Jan van Doerne
Opvolger Josina de Mol
Vader Iwain de Mol
Moeder Marie van Pede

Ywan de Mol, ook bekend als Ywaen de Mol van Leetbergen (Ledeberg ?, vóór 1407-1470), was heer van Deurne in de 15e eeuw.


Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

De Mol werd vóór 1407 geboren, vermoedelijk in Ledeberg bij Gent, als telg uit een geslacht van stedelijke bestuurders uit deze regio. In 1456 kocht hij de Heerlijkheid Deurne van Jan van Doerne, waardoor deze heerlijkheid voor het eerst niet in handen van het ministeriale geslacht Van Doerne was.[1]
De Mol werd vervolgens door de hertog beleend met deze heerlijkheid[2], en door de heer van Cranendonck met het Klein Kasteel, waar de heer traditioneel resideerde. Hij bleef heer van Deurne tot zijn dood in 1470.[3]

Hij bekleedde in elk geval in de jaren 1463 en 1466 een hoog ambt in het hertogdom Brabant, namelijk dat van hoogschout van stad en Meierij van 's-Hertogenbosch.

Hij huwde achtereenvolgens met Geertruyd Pieck en Judith Pieck. Uit het tweede huwelijk werden drie dochters geboren, Josina de Mol, Willemine de Mol en Marie de Mol. De eerste volgde hem te Deurne op.

Misverstanden[bewerken | brontekst bewerken]

In vele publicaties wordt vermeld dat hij het Groot Kasteel bouwde. Dat was gebaseerd op het vermoeden dat de heer van Deurne in de 15e eeuw op dat kasteel woonde, terwijl gedacht werd dat dit gebouw in 1462 was gebouwd. Onderzoek heeft echter aangetoond dat de heren, inclusief Ywan de Mol, in deze periode op het Klein Kasteel woonden, en het Groot Kasteel bovendien ook ouder is. De Mol kan dus met geen mogelijkheid één van beide gebouwen hebben gebouwd.[4]

Oude huis cranendonck 346-3440 (4).jpg

Wapen[bewerken | brontekst bewerken]

In het Brabants Historisch Informatiecentrum is, gedateerd 2 juli 1567, de volgende aantekening te vinden:

  • Doerne (het oud huys) (copie) - Commissarissen belast met de oculaire inspectie der huijsen van Doerne verclaren dat boven de steene poorte gedect met scaellen is gesculpteert of uijtgehouwen een oude wapene van wijlen heeren Yewanne de Mol in zijnen tijdt heer van Doerne ende hoochschoutet van sHertogenbossche Arch. de Belg. Cour feodale de Brab. Proces 1568 no 971[5]

In 2004 was aan de achterzijde van het Klein Kasteel nog een sterk geërodeerd wapenschild zichtbaar. Mogelijk gaat het om het hiervoor beschreven wapen.

Straat[bewerken | brontekst bewerken]

Bezig met het laden van de kaart...

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. 24-4-1456 Collectie Cuijpers-van Velthoven (RANB 346) inv nr 3440 (copie) van Hajdewain de Mol, ridder, die op ten xxiiii-en dach van April xiiii C lvi ontfinc by coepe tegen Janne van Doerne gedaen, die gerichten metter voechdien van Doerne met allen hueren toebehoirten. - 1 janv. 1455-dern.decemb. 1456 incl. Arch. de Belg. reg. des fiefs no 17147; 24-4-1456 Collectie Cuijpers-van Velthoven (RANB 346) inv nr 3440 - Hywaen de Mol, ridder, ontfangt bij coope tegen Janne van Doerne gedaen die gerechten metter voechdien van Doerne met allen toebehoerten - Arch. de Belg. Chamb. des Comptes no 17147
  2. 24-4-1456 Collectie Cuijpers-van Velthoven (RANB 346) inv nr 3440 - Deurne (copie) - her Yewan de Mol verheft den 24 april 1456 bij coope gedaen tegen Janne van Doerne de heerlicheyt van Doerne - Arch. dr Belg. Cour feodale de Brab. no 20 fol. 105
  3. 4-3-1470 Collectie Cuijpers-van Velthoven (RANB 346) inv nr 3440 - Van joufrroue Joissin te Mols dochter wijlen heeren Ywains de Mol, riddere, die met Janne den Mol, hueren neve ende geleverden momboir op ten iiii-e dach van Meerte int jair xiiii C lxx ontfinc bij doode des voirs. wijlen heeren Ywains de Mol heurs vaders die heerlicheyt ende vochdie van Doerne met allen hueren toebehoirten, soe die voirs. wijlen heer Ywain die in synre levender tijt van mijnen genediger heer plach te leene te houdene, voir ’t hergeweide x cronen. - Archievs de Belgique. Registre des fiefs no 17148
  4. Keunen, L.J., 2004. De relatie tussen drie adellijke Deurnese complexen: Ter Vloet, Klein Kasteel en Groot Kasteel. Het Brabants Kasteel. Jaargang 25 (2002), nr. 1/2 , uitgave oktober 2004, p. 3-40. Vereniging Vrienden van Brabantse Kastelen, Tilburg. Zie ook: http://www.ed.nl/search/?aid=1767569
  5. BHIC toeg.nr. 346 collectie Cuijpers-van Velthoven inv.nr. 3440 2 juli 1567