Bewerken van De Vrije Pers
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
Huidige versie | Uw tekst | ||
Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:24.854.jpg|thumb|right|350px| Vlnr [[Karel Martinus Alphonsus van Zutphen (1918-)|Karel van Zutphen]], [[ | [[Bestand:24.854.jpg|thumb|right|350px|Enkele medewerkers van de illegale krant “De Vrije Pers”. Vlnr [[Karel Martinus Alphonsus van Zutphen (1918-)|Karel van Zutphen]], [[Ernest Heim]] en [[Martinus Johannes Hendriks (1917-1976)| Martinus (Martin) Hendriks (1917-1976)]].<br>foto ter beschikking gesteld door familie Hendriks]] | ||
'''De Vrije Pers''' was een informatieve illegale krant die tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] gemiddeld twee keer per maand verscheen. | |||
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er veel vraag naar informatie, de eerste illegale krant die in [[Deurne]] en omstreken verscheen was de [[Oranjekrant]]. Begin oktober 1943 vond er een gesprek plaats waaraan de medewerker van de Landelijke Hulp aan Onderduikers (LO) [[Martinus Johannes Hendriks (1917-1976)|Martien Hendriks]], de ondergedoken student [[Ernest Heim (1919-1987)|Ernest Heim]], [[Henndrik Struik (1915-1991)|Henk Struik]], medewerker bij het [[distributiekantoor Deurne]], en de ondergedoken pilotenhelper [[Karel Martinus Alphonsus van Zutphen (1918-)|Karel van Zutphen]] deelnamen. De aanwezigen namen zich voor een illegaal blad te gaan uitgeven dat niet alleen nieuws moest brengen, maar ook en vooral de plattelandsbevolking moest oproepen verzet te plegen, bijvoorbeeld tegen de zo gehate Landstand. | |||
Op 1 november 1943 verscheen de eerste editie. Het blad, “De Vrije Pers”, waar toen ook Jacomina Bartelina Verstrate (1924) de echtgenote van Karel van Zutphen aan meewerkte, telde een oplage van vijfhonderd exemplaren en werd gestencild op de [[Mariahoeve]], de woning van Martien Hendriks. | |||
In | In het blad trok men fel van leer tegen de [[Kaderschool NSB|NSB]] en de bezetter. De rest van de inhoud bestond uit waarschuwingen tegen loslippigheid, oproepen tot verzet, opiniërende artikelen en beschouwingen over bijvoorbeeld de tegenstelling tussen katholicisme en nationaal-socialisme. | ||
De verspreiding bleef beperkt tot Deurne en Venray en omgeving. Ook werd het blad per post gedistribueerd. <ref>''De Vrije Pers'' werd volgens het boek ''Helmond 1940-1945'' pagina 87 zelfs ook in Helmond verspreid.</ref> | |||
In maart 1944 werd de uitgave stopgezet omdat de meeste medewerkers overstapten naar het nieuw gevormde vrijkorps [[RVV-Verzetsgroep Deurne]]. De enig overgeblevene Martien Hendriks hervatte de uitgave van ''De Vrije Pers'' op 19 september 1944. De politieke beschouwingen verdwenen. De krant fungeerde voornamelijk als mededelingenblad voor de illegaliteit. Het stencilen gebeurde in de kelder van het [[parochiehuis Rust Roest]] in Deurne. | |||
In oktober 1944 verdween ''De Vrije Pers'' opnieuw tijdelijk van het toneel om na de bevrijding als legale krant, de [[Deurnesche Courant]] te worden voortgezet met Martinus Hendriks als redactiemedewerker. | |||
Door bemiddeling van Berry Struik, een zoon van [[Hendrik Struik (1915-1991)|Henk Struik]] die oprichter en mede-redacteur van dit blad was, verwierf de [[Bibliotheek (Heemhuis)|bibliotheek van de heemkundekring]] in februari 2017 de digitale versie van (waarschijnlijk de enige) tien bewaard gebleven nummers van dit blad bij het NIOD. Deze nummers werden uitgegeven in 1943 op 1 november, 15 november, 1 december en 15 december en in 1944 op 1 januari, 15 januari, 1 februari, 15 februari, 1 maart en 19 september. | |||
{{Appendix|2= | {{Appendix|2= | ||
* | * Cammaert, A.P.M., 1994. Het Verborgen Front. Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]]. Eisma B. V. Leeuwarden/Mechelen. | ||
*In het boek ''De ondergrondse pers 1940-1945'' | * Verhalen opgetekend op 24 en 25 juni 1985 uit de mond van [[Hendrik Struik (1915-1991)]] en [[J. M. Struik-Beijers]], destijds woonachtig [[Zeilbergsestraat]] 60 in Deurne. Een en ander is toen vastgelegd in een uitgewerkt enquêteverslag door Bernadette van der Vlies. | ||
*In het boek ''De ondergrondse pers 1940-1945'' beschrijft Lydia Winkel diverse in Nederland uitgegeven exemplaren. Van ieder blad dat beschreven was zou bij het NIOD een exemplaar bewaard zijn gebleven. Op bladzijde 352 beschrijft ze ''De Vrije Pers''. | |||
---- | |||
{{references}} | {{references}} | ||
}} | }} | ||
Regel 172: | Regel 26: | ||
[[categorie:tijdschrift]] | [[categorie:tijdschrift]] | ||
[[Categorie:Tweede Wereldoorlog]] | [[Categorie:Tweede Wereldoorlog]] | ||