Bewerken van Veldstraat 39
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
| Huidige versie | Uw tekst | ||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:30.426.jpg|thumb|300px|Holten's Molen. <small><br>Foto: collectie Frans Gloudemans]]</small> | |||
[[Bestand:30.426.jpg|thumb|300px|Holten's Molen< | |||
[[Bestand:29.202.jpg|300px|thumb|Fotoserie [[Deurne Toen en Nu]] van [[Beeldarchief]] en [[Fotoclub Optika]].]] | [[Bestand:29.202.jpg|300px|thumb|Fotoserie [[Deurne Toen en Nu]] van [[Beeldarchief]] en [[Fotoclub Optika]].]] | ||
'''Holten's Molen''' aan de [[Veldstraat 39]] in [[Deurne]] is de enige molen in West-Europa met een drieledige functie. | '''Holten's Molen''' aan de [[Veldstraat 39]] in [[Deurne]] is de enige molen in West-Europa met een drieledige functie. | ||
==Chronologie== | ==Chronologie== | ||
* | *Het is een bakstenen beltmolen die in 1890 is gebouwd als korenmolen. Uit concurrentie overwegingen werd al spoedig besloten om ook olie te gaan slaan. | ||
*In 1909 sloot men de molen aan op een boomzaag in een houtenschuur naast de molen. Hierdoor ontstond de unieke situatie dat de molen drie functies tegelijk had. | |||
* | |||
*In 1942 werd de molen voorzien van stroomlijnwieken. Hierdoor was het mogelijk met veel minder wind te malen. | *In 1942 werd de molen voorzien van stroomlijnwieken. Hierdoor was het mogelijk met veel minder wind te malen. | ||
* | *Na 1960 werd de molen niet meer gebruikt, waarna verval snel toesloeg. | ||
*De molen werd | *De molen werd in 1971 door brand verwoest. | ||
* | *Sinds 1990 heeft de Stichting Holten's Molen zich over de molen ontfermd. | ||
*In 1993 werd de molen voor het symbolische bedrag van één gulden door de gemeente overgedragen aan de Stichting Holten's Molen. De stichting kreeg er een cheque bij van 25.000 gulden, waarmee de restauratie ter hand kon worden genomen. Dit gebeurde onder leiding van de Veldhovense molenbouwer De Jongh. | *In 1993 werd de molen voor het symbolische bedrag van één gulden door de gemeente overgedragen aan de Stichting Holten's Molen. De stichting kreeg er een cheque bij van 25.000 gulden, waarmee de restauratie ter hand kon worden genomen. Dit gebeurde onder leiding van de Veldhovense molenbouwer De Jongh. | ||
*In 1998 was de molen weer hersteld als koren- en oliemolen. Tijdens een feestelijke bijeenkomst werd na een toespraak door [[Carla Berkers-Holten]], dochter van [[ | *In 1998 was de molen weer hersteld als koren- en oliemolen. Tijdens een feestelijke bijeenkomst werd na een toespraak door [[Carla Berkers-Holten]], dochter van [[Louis Holten]], de molen officieel opnieuw in gebruik genomen. | ||
==De Wieken== | |||
De wieken hebben een vlucht van bijna 26 meter. Ze zijn voorzien van een speciale stroomlijn neus waardoor de kracht geweldig toeneemt. De wieken drijven via een koningsspil zowel de korenmolen, het olieslagwerk en de zagerij aan. | De wieken hebben een vlucht van bijna 26 meter. Ze zijn voorzien van een speciale stroomlijn neus waardoor de kracht geweldig toeneemt. De wieken drijven via een koningsspil zowel de korenmolen, het olieslagwerk en de zagerij aan. | ||
==De korenmolen== | |||
De korenmolen is uitgerust met twee koppels maalstenen met een doorsnede van 1,5 meter. Het ene stel is gemaakt van basaltlava, een steensoort die bij uitstek geschikt is voor het malen van tarwe.Het andere stel stenen bestaat uit zeer scherpe kwartskorrels, die in staat zijn om prima roggemeel te malen. Verder is er nog een hulpgemaal aanwezig waarmee gemalen kan worden als er geen wind is. Deze stenen hebben een diameter van 1,2 meter. | De korenmolen is uitgerust met twee koppels maalstenen met een doorsnede van 1,5 meter. Het ene stel is gemaakt van basaltlava, een steensoort die bij uitstek geschikt is voor het malen van tarwe.Het andere stel stenen bestaat uit zeer scherpe kwartskorrels, die in staat zijn om prima roggemeel te malen. Verder is er nog een hulpgemaal aanwezig waarmee gemalen kan worden als er geen wind is. Deze stenen hebben een diameter van 1,2 meter. | ||
==De olieslagerij== | |||
Het oliehoudende zaad (lijnzaad of koolzaad) wordt onder toevoeging van een beetje water geplet met pletstenen van elk 2000 kg. (ook wel kollergang genaamd). Na het pletten wordt de aldus verkregen brij verwarmd tot ongeveer 55 graden op een vuister (een met hout gestookt fornuis). Het verwarmde en geplette zaad wordt daarna in speciale zakjes gedaan en vervolgens van de olie ontdaan in een houten pers. Vroeger was de combinatie van korenmolen en een kleinschalige olieslager heel gebruikelijk. Nu is Holten's Molen de enige in zijn soort. | Het oliehoudende zaad (lijnzaad of koolzaad) wordt onder toevoeging van een beetje water geplet met pletstenen van elk 2000 kg. (ook wel kollergang genaamd). Na het pletten wordt de aldus verkregen brij verwarmd tot ongeveer 55 graden op een vuister (een met hout gestookt fornuis). Het verwarmde en geplette zaad wordt daarna in speciale zakjes gedaan en vervolgens van de olie ontdaan in een houten pers. Vroeger was de combinatie van korenmolen en een kleinschalige olieslager heel gebruikelijk. Nu is Holten's Molen de enige in zijn soort. | ||
==De Zagerij== | |||
Behalve olie slaan en meelmalen, kan de molen ook houtzagen. Dit gebeurt met een meer dan honderd jaar oude machine die door een vernuftig stelsel van kamwielen en riemen door de molen in beweging wordt gezet. | Behalve olie slaan en meelmalen, kan de molen ook houtzagen. Dit gebeurt met een meer dan honderd jaar oude machine die door een vernuftig stelsel van kamwielen en riemen door de molen in beweging wordt gezet. | ||
De | De vertikale zaag maakt ongeveer 90 slagen per minuut en bij elke opgaande slag wordt de boom 1-4 mm opgeschoven door het krabbelwerk. De maximale lengte van de te zagen stammen is zes meter. | ||
== | ==Algemeen== | ||
Door de aandacht voor het detail, maar vooral ook doordat alles in de molen ook daadwerkelijk gebruikt wordt, herleeft de sfeer zoals die vroeger altijd was. | |||
==Beelden van Holten's Molen== | |||
{{Gallery | {{Gallery | ||
|breedte=200 | |breedte=200 | ||
| | |08.010.jpg|de molen | ||
|Holten%27s_Molen_Deurne_Van_Bussel_neuzen.jpg|de molen | |Holten%27s_Molen_Deurne_Van_Bussel_neuzen.jpg|de molen | ||
|Holten%27s_Molen_Deurne_wentelas_met_heien.jpg|Wentelas met heien | |Holten%27s_Molen_Deurne_wentelas_met_heien.jpg|Wentelas met heien | ||
|Holten%27s_Molen_Deurne_vuister.jpg|Vuister | |Holten%27s_Molen_Deurne_vuister.jpg|Vuister | ||
|Deurne_-_Holten%27s_Molen_-_interieur_zagerij_foto_2.jpg|Interieur zagerij | |Deurne_-_Holten%27s_Molen_-_interieur_zagerij_foto_2.jpg|Interieur zagerij | ||
}} | }} | ||
==De mensen van Holten's molen== | ==De mensen van Holten's molen== | ||
{{Gallery | {{Gallery | ||
|breedte=200 | |breedte=200 | ||
|32.047.jpg|Frans van Oosterhout | |32.047.jpg|Frans van Oosterhout | ||
|32.048.jpg|Leo Elbers | |32.048.jpg|Leo Elbers | ||
| Regel 125: | Regel 57: | ||
}} | }} | ||
==Film | ===Film=== | ||
Cineast [[Jan Kanters]] produceerde in 2001 de 40 minuten durende film: “6 Generaties [[Holten]] leefden van de wind en daarna…” | Cineast [[Jan Kanters]] produceerde in 2001 de 40 minuten durende film: “6 Generaties [[Holten]] leefden van de wind en daarna…” | ||
Van 1989 tot 1998 | ==Amateurbeelden== | ||
Van 1989 tot 1998 heeft een grote groep mensen zich ingespannen om de in verval geraakte “Holten’s molen, een uniek koren-, olie-, en zaagmolen in Europa, te restaureren. Amateurfilmers [[Jan Kuijten]] en [[Jacques Moors]] van [[Videoclub Deurne]] hebben dat restauratieproces gevolgd, gefilmd en er een videoverslag uit samengesteld voorzien van commentaar door [[Ben Timmers]]. De videobeelden zijn ter beschikking gesteld aan [[heemkundekring H.N. Ouwerling]] voor publicatie via [[DeurneWiki]] | |||
*Videoverslag van de officiële ingebruikname van de totaal gerestaureerde '''“Holten's Molen”.<center>{{#widget:YouTube|id= igshq5fwGFg }}</center> | *Videoverslag van de officiële ingebruikname van de totaal gerestaureerde '''“Holten's Molen”.<center>{{#widget:YouTube|id= igshq5fwGFg }}</center> | ||
| Regel 152: | Regel 73: | ||
==Literatuur== | |||
Diverse toeristische informatie uitgegeven door de "stichting Holten's Molen" | |||
*[http://www.holtensmolen.nl/ Website van | |||
*[http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=510/ Vermelding | ==Externe links== | ||
*[http://www.holtensmolen.nl/ Website van “Holten’s Molen”] | |||
*[http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=510/ Vermelding “Holten’s Molen” in de Molendatabase ] | |||
*[http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Holten%27s_molen,_Deurne Voor meer foto's op Wikimedia Commons klik hier] | *[http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Holten%27s_molen,_Deurne Voor meer foto's op Wikimedia Commons klik hier] | ||
[[categorie:windmolen]] | [[categorie:windmolen]] | ||