Godefridus Manders (1867-1932)

Godefridus Manders (1867-1932)
Persoonsinformatie
Volledige naam	Godefridus Manders
Geboorteplaats	Deurne
Geboortedatum	21 september 1867
Overl.plaats	Helmond
Overl.datum	12 januari 1932
Partner(s)	(1) Henrica Verheijen (1873-1908) (2) Ellen Marie Enright (?-1920)
Beroep(en)	veenarbeider, losarbeider

Godefridus Manders (1867-1932) was een veenarbeider en losarbeider uit Deurne, die op 32-jarige leeftijd de oversteek naar Engeland maakte.

Manders werd geboren als tweede kind en oudste volwassen geworden kind van Theodorus Manders (1831-1900) en Jacoba de Vocht (1834-1912). Hij was via zijn moeder een volle neef van Leonard Honings (1869-1963).

Godefridus huwde op 30-jarige leeftijd op 30 oktober 1897 te Deurne met Henrica Verheijen (Deurne, 3 februari 1873 - juli 1908), dochter van Francis Verheijen (1832-1917) en Grietje Timmer (1835-1910). Haar vader was geboren in Ambt Hardenbergh en haar moeder in Ambt Ommen. Toen Henrica met Godefridus trouwde, was ze weduwe van de veenarbeider Johannes Jacobus Kartner (Deurne, 22 maart 1872 - Deurne, 23 november 1895), zoon van Johannes Baptista Kartner (1838-1904) en Anna Maria Vervuurt (1841-1896). Uit het huwelijk Kartner-Verheijen, dat op 31 maart 1894 te Deurne gesloten was, was alleen een dochter Maria (Deurne, 1 maart 1895 - Deurne, 12 december 1895) geboren.

Uit het huwelijk Manders-Verheijen werden minstens de volgende kinderen geboren:

1. Margaretha (Deurne, 2 oktober 1898 - Bolton Lancashire, 1983), huwde met Bernardus Johannes Hofstede (1898-1983).
2. Theodorus (Theodore) (Deurne, 13 april 1901 - Bolton Lancashire, 17 mei 1973), huwde met Lilian Crossen (1905-1991).
3. Wilhelmina Johanna (Deurne, 9 mei 1903 - Chorley Lancashire, 6 december 1996), huwde met Jack Holding (-1996).
4. levenloos geboren dochter (Deurne, 17 december 1906).
5. Hendrikus Francis (Harwich, Engeland, 18 juli 1908 - Deurne, 20 oktober 1908).

Godefridus maakte een turbulente emigratiegeschiedenis mee. Op 4 december 1899 vertrokken zijn vrouw, hij en hun oudste dochter Margaretha voor het eerst, naar Crowle Op 10 januari 1901 kwamen ze reeds vanuit die plaats naar Deurne terug, en vestigden zich op het adres Zeilberg B.242. Op 29 oktober 1901 vertrokken ze, nu met hun zoon Theodore erbij, naar Leh, waarmee vermoedelijk Leeds bedoeld is. Op 27 januari 1903 keerden ze andermaal terug, waar ze zich vestigden op Merlenberg B.120 (buiten) en daarna op Zeilberg B.227b (buiten). Op 22 april 1904 gingen ze andermaal naar Leh. Hun dochter Margaretha bleef korte tijd langer, en vertrok op 26 augustus 1905 naar Harwich. Na hun vertrek kwam Peter Keunen (1860-1927) met zijn gezin in dit huisje wonen.

Op 9 oktober 1906 kwam het gezin van Leh terug naar Deurne, en vestigde zich op Zeilberg B.255 (buiten). Op 28 januari 1907 vertrok het hele gezin weer naar Harwich. Daarna werd het lange tijd stil in Nederland, al is het opvallend dat zoon Hendrikus Francis in 1908 in Deurne overleed, terwijl zijn ouders nog gewoon in Harwich woonachtig waren. In het bevolkingsregister van Deurne vinden we de situatie: de kinderen verbleven vanaf 1 oktober 1908, toen ze vanuit Harwich naar Deurne kwamen, voor onbekende duur bij hun tante Sophia (Josephina) Verheijen (1858-1921) en oom Gerardus van de Ven (1853-1923) op Zeilberg B.257 (buiten). Dat is vrijwel zeker gebeurd omdat hun moeder medio 1908 was overleden en vader niet alleen voor ze kon zorgen. Op 16 december 1908 kwam ook hun vader Godefridus vanuit Thorne of Harwich naar Deurne, waarna ze een huis op Molenstraat A.272a betrokken, een huis waar voorheen winkelier Johannes Antonius Köhnen (1866-1938) met zijn gezin, en later Jan Frans Bruno Langers (1877) had gewoond. Vader Godefridus alleen vertrok op 9 maart 1909 weer naar Engeland, waarna de drie overlevende kinderen naar het gezin van Adrianus Joosten (1861) en Hendrika Verleisdonk (1864) op Heuvel A.386a, b, 390 verhuisden. Op het adres aan de Molenstraat kwam daarna Cornelis Rijken (1871-1947) met zijn gezin wonen. Op 11 november 1912 werden de kinderen ambtshalve uitgeschreven vanwege vertrek naar Engeland, nu inclusief hun vader, die kort tevoren ook bij de familie op de Heuvel was komen wonen zonder zich formeel te Deurne aan te melden. De dag van ambtshalve uitschrijving was dezelfde als die van het vertrek van het echtpaar Joosten naar Mierlo, toen ongetwijfeld ontdekt werd dat de kinderen Manders en hun vader niet meer op dit adres woonden.

Elke terugreis naar Deurne werd gemaakt als Henrica hoogzwanger was. Was het kind geboren, dan reisde men weer terug. Wellicht was hulp van de familie de reden dat men graag voor de bevalling terugkeerde.

In juli 1913 huwde Godefridus te Bolton (Lancashire) met Ellen Marie Enright, van wie we alleen weten dat ze in 1920 in de regio Lancashire overleed.

Pas op 14 juli 1931 kwam Godefridus vanuit Harwich naar Nederland terug. Hij trok als dubbel weduwnaar bij zijn zus Maria Christina in Helmond in. Zijn kinderen bleven in Engeland achter en zouden uiteindelijk in Lancashire nazaten krijgen. Godefridus was één van de vele Deurnese veenarbeiders in het Verenigd Koninkrijk.

Bronnen, noten en/of referenties