Landbouwverslag 1866
In het landbouwverslag 1866 van de gemeente Deurne en Liessel werd de algemene toestand als volgt beschreven:
In de toestand van de landbouw kan men in vergelijking met het voorgaande jaar, doch vooral met vroeger jaren, steeds vooruitgang waarnemen. Alhoewel sommige der gewassen door ongunstige weersgesteldheid merkelijk zijn benadeeld geworden, waarvan bij elk derzelven hierna melding wordt gemaakt, mag men evenwel de oogst van het betrokken jaar gunstig noemen.
De handel is gedurende het jaar enigszins gestremd geweest ten aanzien van het vee ten gevolge der elders heersende veeziekte, waarvan deze gemeente alsmede van andere aanstekende ziekten gedurende het jaar is verschoond gebleven.
| Koop- en huurwaarde der landerijen (in guldens per bunder) | ||
|---|---|---|
| soort | koopprijs | huurprijs |
| bouwland | 600-900 | 28 |
| weiland | 700-1000 | 30 |
| woeste gronden | 50-500[1] | 20 |
| Prijzen akkerbouwproducten (in guldens per mud) | |||
|---|---|---|---|
| soort | gemiddelde prijs | laagste prijs | hoogste prijs |
| rogge | 6,37½ | 6,75 | 6.00 |
| haver | 4,24 | 4,50 | 4,00 |
Er waren geen misgewassen door plantenziekte of schadelijk gedierte, wel bracht de ziekte aan de aardappelen veel schade teweeg.
Er waren in Deurne twee niet-gegradueerde veeartsen, namelijk Godefridus Hikspoors en Antonius Smits. Zijn kregen van gemeentewege voor hun werkzaamheden als veearts-empiricus geen vergoeding.
| Gewassen met aantal hectaren en opbrengst | ||
|---|---|---|
| gewas | hectaren | opbrengst |
| tarwe | 3 | 54 mud |
| rogge | 673 | 12.114 mud |
| haver | 213 | 8.520 mud |
| boekweit | 50 | 1.250 mud |
| veenboekweit | 945 | 7.560 mud |
| erwten | 12 | 300 mud |
| aardappelen | 185 | 11.100 mud |
| winterkoolzaad | 40 | 560 mud |
| zomeroliezaden | 2 | 10 mud |
| vlas | 30 | 2.700 pond |
| lijnzaad | 270 mud | |
| mangelwortelen | 2,5 | 66.250 pond |
| wortels als ondervrucht (tweede gewas | 40 | 18.000 mud |
| stoppelknollen (tweede gewas) | 105 | - |
| herfstspurrie (tweede gewas) | 360 | - |
| serradellae, cichorei enz. | 3 | - |
| klaverhooi | 3 | 787 pond |
De rogge groeide weelderig, leed geen nadeel door de droogte en leverde meer dan gewone hoeveelheid stro op.
De vroege haver had veel nadeel geleden door de droogte en was dientengevolge kort van stro.
De boekweit op de veengronden had veel nadeel te verduren door de overvloedige regen in de bloeitijd en bij het oogsten ten gevolge waarvan de opbrengst gering en de kwaliteit slecht was.
De aardappelen groeiden in het begin weelderig en beloofde een ruime opbrengst maar door het vroegtijdig aanbreken van de sedert enige jaren heersende ziekte beantwoordde de gewonnen hoeveelheid niet aan de verwachtingen.
Het vlas leed door de droogte veel nadeel met geringe opbrengst en slechte kwaliteit.
Paarden:
- veulenmerries die vermoedelijk drachtig zijn: 8
- veulens onder drie jaar: 25
- overige (werk)paarden zonder onderscheid van geslacht en ouderdom: 233
De gezondheidstoestand van de veestapel was goed, er bezweken geen dieren aan de heersende ziekte. Er was geen paardenhandel.
Runderen:
- ezels en muilezels: 1
- springstieren: 5
- melkkoeien en melkvaarzen: 1323
- kalveren en pinken: 575
- mestossen en ander mestvee: 270
- trekossen: 111
De gezondheidstoestand was goed. De handel was zwak.
Schapen:
- schapen: 1835
- houders van schaapskudden op gemeenteweiden: 50
- lammeren die in de loop van het jaar naar buiten de gemeente zijn vervoerd: 200
Er werden geen ziekten onder de schapen opgemerkt, maar door de heersende ziekte elders vond er weinig schapenhandel plaats.
Geiten en bokken: 293
Varkens:
- varkens en biggen ouder dan 2 maanden: 518
- aantal in de afgelopen herfst minder dan een jaar oud geslachte varkens: 380
Er waren geen ziekten onder de varkens.
Pluimvee:
- kippen: 1750
- kalkoenen: 4
- eenden: 20
- ganzen:6
Bijen:
- korven: 1.470
- gemiddeld honinggewicht per korf: 8 kilo
- gemiddels wasgewicht per korf: 1 kilo
- honingprijs per pond: f 0,45
- wasprijs per pond: f 0.95
Door het regenachtig en koude weer was de bijenteelt ongunstig.
In 1866 werden eerste aangiften gedaan voor droogmaking en ontginning van 370.77.72 hectare grond en tweede aangiften wegens volbrachte ontginning van 163.55,93 hectare grond.
Het verslag, dat op 15 januari 1867 door B en W werd opgemaakt, eindigde met de opmerking: De ontginningen van woeste gronden, voornamelijk veengronden. worden met goed succes ondernomen. Zandverstuivingen zijn er niet aanwezig.
Bronnen, noten en/of referenties
|