U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Bewerken van Martinetstraat

Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Waarschuwing: U bent niet aangemeld. Uw IP-adres zal voor iedereen zichtbaar zijn als u wijzigingen op deze pagina maakt. Wanneer u zich aanmeldt of een account aanmaakt, dan worden uw bewerkingen aan uw gebruikersnaam toegeschreven. Daarnaast zijn er andere voordelen.

Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.

Huidige versie Uw tekst
Regel 8: Regel 8:
| besluit vaststelling  = 1953 ?
| besluit vaststelling  = 1953 ?
}}
}}
De '''Martinetstraat''' is genoemd naar de op 12 juli 1729 in Deurne geboren geleerde [[Jan Floris Martinet|Johannes Florentius Martinet]].
[[Bestand:Martinetstraat.JPG|thumb|right|400px|Uitbreiding [[gemeentehuis]] bij de vijfde verbouwing in 1939, gezien vanuit de Martinetstraat]]
[[Bestand:Martinetstraat.JPG|thumb|right|400px|Uitbreiding [[gemeentehuis]] bij de vijfde verbouwing in 1939, gezien vanuit de Martinetstraat]]
[[Bestand:21.229.jpg|thumb|right|400px|De Martinetstraat gezien vanaf de Markt met rechts de lange muur zichtbaar die zich tussen het gemeentehuis en Slagerij Van Goch bevond]]
 
[[Image:Martinetstraat00488.jpg|thumb|right|400px|In het meest linkse huis woonde vroeger de koperslager ][[Wilhelmus van Heugten (1867-1939)|Willem van Heugten]] en was later van Sjefke van Goch met zijn autobussen.]]
[[Image:Martinetstraat00488.jpg|thumb|right|400px|In het meest linkse huis woonde vroeger de koperslager Willem van Heugten en was later van [[Sjefke van Goch]] met zijn autobussen.]]
[[Image:W v Heugten briefhoofd 1909.jpg|thumb|right|400px|]]
[[Image:W v Heugten briefhoofd 1909.jpg|thumb|right|400px|]]
[[Bestand:29.278.jpg|thumb|400px|Martinetstraat richting [[Liesselseweg]] en [[Lagekerk]]. <br><small>foto collectie Nellie van Wetten</small>]]
[[File:Deurne coll NvW-060.jpg|thumb|400px|Martinetstraat richting Liesselseweg. Coll. Nellie van Wetten.]]
[[Bestand:15.530.jpg|thumb|400px|De Martinetstraat in 1968, gezien vanuit Burgemeester van Beekstraat.<br><small>foto collectie Jasper Berkers</small>]]  
[[File:Coll jas berkers-012.jpg|thumb|400px|De Martinetstraat rond 1950, gezien vanuit Burgemeester van Beekstraat. Foto Jas Berkers, beschikbaar gesteld door Jan Joosten.]]
[[Bestand:12.735.jpg|400px|thumb|Martinetstraat met een van de twee kastanjebomen van de oude [[Sint-Henricus Ulo]] november 1985]]
[[Bestand:KerkDeurnevanuitMartinetstraat.JPG|thumb|350px|Martinetstraat anno 2007 met zicht op de kerk]]
De '''Martinetstraat''' is genoemd naar de op 12 juli 1729 in Deurne geboren geleerde [[Johannes Florentius Martinet (1729-1795)|Jan Floris Martinet]].


== Korte Steenweg ==


Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de [[Korte Steenweg]] en was het een van de eerste verharde wegen in Deurne.
== Martinet ==
 
Hij was een zoon van dominee [[Johannes Antonius Martinet (1694-1739)]]. Zijn voorouders waren Hugenoten die vanuit Noord-Frankrijk naar de Nederlanden waren gevlucht. Vader Martinet stuurde zijn begaafde zoon als klein kind van zes of zeven jaar al naar een kostschool in Eindhoven. Blijkbaar had hij van de kwaliteit van het Deurnese onderwijs in die dagen geen hoge pet op.  


== Schoolstraat ==
[[Jan Floris Martinet]] maakte een uitgebreide studie van de natuur en promoveerde in Leiden op een proefschrift over de ademhaling van insecten. Hij schreef meerdere populair-wetenschappelijke uitgaven, waarbij hij er vaak blijk van gaf zijn geboortedorp, dat hij waarschijnlijk na zijn tiende levensjaar nooit meer gezien heeft, niet te zijn vergeten. Zijn belangrijkste werk is wel de vierdelige “[[Katechismus der Natuur]]” waarin in een vraag-en-antwoordspel de meest uiteenlopende natuurverschijnselen behandeld worden. Terecht dat deze grote geleerde in onze herinnering gehouden wordt met een straatnaam.


Pas in 1953 kreeg de Martinetstraat zijn naam, daarvoor was het de [[Schoolstraat (Deurne)|Schoolstraat]]. Ook dat was een toepasselijke naam, want op de plaats waar tot december 2006 [[winkelcentrum De Martinet]] was en tegenwoordig [[Wolfsberg (winkelcentrum)|winkelcentrum Wolfsberg]] is, stond sinds 1875 de openbare lagere school en vanaf 1923 tevens de [[Sint-Henricus Ulo|jongens-ULO]] van de [[fraters van Tilburg]]. In 1969 verdween het gebouw onder de slopershamer.
== Geboortehuis Martinet==


== Naamgevingsmotief ==
Het geboortehuis van Martinet, dat gevestigd was op [[Markt 12]], werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen [[Boerenleenbank Deurne]]. Toen in 1857 de [[Zusters Franciscanessen|zusters van Veghel]] hier kwamen hebben ze er, in afwachting van de bouw van het [[klooster (Visser)|klooster]] en [[Liefdehuis]] aan de [[Visser]], nog een tweetal jaren gewoond. Kort daarna zou in dat pand nog een herberg gehuisvest zijn, waarvan [[Johannes Beekers (1802-1867)|Johannes Beekers]] de herbergier was. De herberg heette "[[Het Witpaard]]".<ref>DDD 29-4-1858 Nieuw adm arch Deurne inv nr 113/13</ref>


Jan Floris Martinus was een zoon van dominee [[Johannes Antonius Martinet (1694-1739)|Johannes Antonius Martinet]]. Zijn voorouders waren Hugenoten die vanuit Noord-Frankrijk naar de Nederlanden waren gevlucht. Vader Martinet stuurde zijn begaafde zoon als klein kind van zes of zeven jaar al naar een kostschool in Eindhoven. Waarschijnlijk was de kwaliteit van het Deurnese onderwijs onvoldoende voor zijn getalenteerde zoon.
== Schoolstraat ==


Jan Floris Martinet maakte een uitgebreide studie van de natuur en promoveerde in Leiden op een proefschrift over de ademhaling van insecten. Hij schreef meerdere populairwetenschappelijke uitgaven, waarbij hij er vaak blijk van gaf zijn geboortedorp, dat hij waarschijnlijk na zijn tiende levensjaar nooit meer zag, niet te zijn vergeten. Zijn belangrijkste werk is wel de vierdelige “[[Katechismus der Natuur]]” waarin in een vraag-en-antwoordspel de meest uiteenlopende natuurverschijnselen behandeld worden.
Pas in 1953 heeft de Martinetstraat zijn naam gekregen, daarvoor was het de [[Schoolstraat]]. Ook dat was een toepasselijke naam, want op de plaats waar tot december 2006 [[winkelcentrum De Martinet]] was en nu [[Wolfsberg (winkelcentrum)|winkelcentrum Wolfsberg]] staat, stond sinds 1875 de openbare lagere school en vanaf 1923 tevens de [[Sint-Henricus Ulo|jongens-ULO]] van de [[Fraters van Tilburg]]. In 1969 verdween het gebouw onder de slopershamer.  


== Karakteristieke bouwwerken ==
== Korte Steenweg ==


===Geboortehuis J.F. Martinet===
Voor 1875, en zelfs al vóór 1600, heette deze straat de [[Korte Steenweg]] en was het een van de eerste verharde wegen in [[Deurne]].
Het geboortehuis van Martinet, dat als adres [[Markt 12]] had en met een zijgevel langs de Martinetstraat stond, dateerde van vóór 1692 en werd in 1959 afgebroken om plaats te maken voor een inmiddels ook weer verdwenen [[Boerenleenbank Deurne]]. Toen in 1857 de [[Zusters Franciscanessen|zusters van Veghel]] hier kwamen, woonden ze er nog een tweetal jaren, in afwachting van de bouw van het [[Klooster- en scholencomplex aan de Visser|klooster]] en [[Liefdehuis]] aan de [[Visser (straat)|Visser]]. Kort daarna werd in dat pand een herberg gehuisvest zijn, waarvan [[Johannes Beekers (1802-1867)|Johannes Beekers]] de herbergier was. De herberg heette''[[Het Witpaard]]''.<ref>RHCe toegang 13180 Gemeentearchief Deurne 1813-1950 inv.nr. 113/13  29 april 1858 </ref>


===Oude brandweerkazerne===
== Oude brandweerkazerne ==


De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op [[Martinetstraat 32-34|huisnummer 32]] gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige gemeentesecretaris [[Albertus Adrianus van Noort (1744-1799)|Van Noort]] het huis herbouwen, dat daarvoor tenminste 25 jaar als pastorie had dienstgedaan. Van 1818 tot 1853 was het pand opnieuw in gebruik als pastorie.  Vanaf 1886 woonde er het schoolhoofd “mesjeu” [[Antonius Wilhelmus Bernardus van Baars (1824-1886)|Antoon van Baars]], die daar tevens een [[kostschool]] voor 14 jongens hield. Later woonde er [[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Adriaan Moonen]], de eerste directeur van de [[ambachtsschool]], en was er de [[brandweerkazerne]] in gehuisvest, met de [[brandtoren]] in de achtertuin.
De bewoningsgeschiedenis van het markante witte huis op [[Martinetstraat 32-34|huisnummer 32]] gaat tenminste 300 jaar terug. In 1785 liet de toenmalige gemeente-secretaris Van Noort het huis herbouwen, dat daarvoor tenminste 25 jaar als pastorie had dienstgedaan. Van 1818 tot 1853 was het pand opnieuw in gebruik als pastorie.  Vanaf 1886 woonde er het schoolhoofd “mesjeu” [[Antoon van Baars]], die daar tevens een kostschool voor 14 jongens hield. Later woonde er [[Adriaan Moonen]], de eerste directeur van de [[ambachtsschool]], en was er de [[brandweerkazerne]] in gehuisvest (met de [[Brandtoren]] erachter).
<br>Het pand op nr. 30 werd in 1929 gebouwd door “d’n technische” directeur openbare werken van de gemeente [[Kees van den Broek]].


Het pand op nr. 30 werd in 1929 gebouwd door “d’n technische” directeur openbare werken van de gemeente [[Cornelis van den Broek (1897-1981)|Kees van den Broek]].
== Bierbrouwerij ==


===Bierbrouwerij===
In de Martinetstraat heeft zelfs nog een heuse bierbrouwerij [[de Bierton]] gestaan, waarvan de schoorsteen was gemetseld in de vorm van een grote bierton. In 1928 kocht de familie Van Goch de voormalige brouwerij van de brouwersfamilie Van de Mortel voor uitbreiding van de [[Sjefke van Goch|autobusgarage]]. De dochters van de laatste bierbrouwer woonden nog lang in het huis op de hoek Martinetstraat-[[Wever]], waar men nu een bestemming voor zoekt.


In de Martinetstraat stond  [[bierbrouwerij De Bierton]], waarvan de schoorsteen was gemetseld in de vorm van een grote bierton. In 1928 kocht de familie Van Goch de voormalige brouwerij van de brouwersfamilie [[Van de Mortel]] voor uitbreiding van de [[Marinus Joseph van Goch (1903-1975)|autobusgarage Van Goch]]. De dochters van de laatste bierbrouwer woonden nog lang in het hoekhuis op het tegenwoordige adres [[Oude Martinetstraat 11]].
== Borstbeeld Toon Kortooms ==


== Openbare kunst ==
Een bronzen borstbeeld van '''[[Toon Kortooms]]''', gemaakt door kunstenaar Jos Reniers, stond vroeger voor de oude bibliotheek aan de [[Harmoniestraat]] en is verhuisd naar het front van de nieuwe bibliotheek hoek Markt-Martinetstraat.<ref>In februari 2010 blijkt het beeld van zijn sokkel gehaald te zijn. Onbekend is waar het is gebleven.</ref>


Een portret in brons van '''[[Antonius Johannes Kortooms (1916-1999)|Toon Kortooms]]''', gemaakt door kunstenaar Jos Reniers, stond vroeger voor de oude bibliotheek aan de [[Harmoniestraat]] en verhuisde naar het front van de nieuwe bibliotheek op de hoek van de Markt en de [[Oude Martinetstraat]]. Later werd het beeld in het [[Toon Kortoomspark]] geplaatst.
==Huisnummering 1953==


Op de hoek van de Markt en de (indmiddels Oude) Martinetstraat stond tussen 1986 en 2007 het [[bronzen paard genaamd Force]], een kunstwerk van Felix van der Linden dat later verplaatst werd naar de Dunantweg.
In 1953 werden de oude huisnummers vervangen door nieuwe adressen. Onderstaand zie u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Als u op de zandloper klikt kunt u de betreffende kolom sorteren.


{| class="wikitable sortable"  
{| class="wikitable sortable"  
!colspan=3|Huisnummering per 1 januari 1955
|-
|-
! Hoofdbewoner
! Hoofdbewoner
Regel 59: Regel 61:
! Nieuw adres
! Nieuw adres
|-
|-
|[[Wilhelmus Johannes Schiks (1901-1960)|Schiks, Wilhelmus J.]]||A.127a||[[Martinetstraat 36]]
|Schiks, Wilhelmus J.||A.127a||[[Martinetstraat 36]]
|-
|-
|[[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Moonen, Adrianus M.]]||A.128||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 34]]
|[[Adrianus Mathildus Moonen (1904-1967)|Moonen, Adrianus M.]]||A.128||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 34]]
|-
|-
|[[Brandspuithuizen en brandweerkazernes in Deurne|Brandweerkazerne]]||A.129||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 32]]
|Brandweerkazerne||A.129||[[Martinetstraat 32-34|Martinetstraat 32]]
|-
|-
|[[Cornelis van den Broek (1897-1981)|Broek, van den Cornelis]]||A.130||[[Martinetstraat 30]]
|Broek,van den Cornelis||A.130||[[Martinetstraat 30]]
|-
|-
|[[Mathijs Flipsen (1873-1965)|Flipsen, Mathijs]]||A.130a||[[Martinetstraat 28]]
|Flipsen, Mathijs||A.130a||[[Martinetstraat 28]]
|-
|-
|[[Cornelis Nies (1894-1986)|Nies, Cornelis]]||A.131||[[Martinetstraat 26]]
|Nies, Cornelis||A.131||[[Martinetstraat 26]]
|-
|-
|[[Frederik Pardoel (1878-1959)|Pardoel, Frederik]]||A.132||[[Martinetstraat 24]]
|[[Frederik Pardoel (1878-1959)|Pardoel, Frederik]]||A.132||[[Martinetstraat 24]]
Regel 75: Regel 77:
|Koolen, Antonius||A.133||[[Martinetstraat 22]]
|Koolen, Antonius||A.133||[[Martinetstraat 22]]
|-
|-
|[[Hubertus Michael van de Laar (1833-1955)|Laar, van de Hubertus]]||A.134||[[Martinetstraat 20]]
|Laar,van de Hubertus||A.134||[[Martinetstraat 20]]
|-
|-
|[[Antonius Leo Bakker (1918-1970)|Bakker, Antonius L.]]||A.134||[[Martinetstraat 20]]
|Bakker, Antonius L.||A.134||[[Martinetstraat 20]]
|-
|-
|[[Gerardus Johannes Kohrman (1915-1979)|Korhman, G.J.]]||A.135||[[Martinetstraat 18]]
|Korhman, G.J.||A.135||[[Martinetstraat 18]]
|-
|-
|[[Johannes Theodorus van Ooijen (1903-1985)|Ooijen, van Johannes Th.]]||A.136||[[Martinetstraat 16]]
|Ooijen,van Johannes Th.||A.136||[[Martinetstraat 16]]
|-
|-
|[[Petronella Cornelia van Ooijen (1915-2007)|Ooijen, van Petronella C.]]||A.137||[[Martinetstraat 14]]
|Ooijen,van Petronella C.||A.137||[[Martinetstraat 14]]
|-
|-
|[[Marinus Joseph van Goch (1903-1975)|Goch, van Marinus J.]]||A.138||[[Martinetstraat 12]]
|Goch,van Marinus J.||A.138||[[Martinetstraat 12]]
|-
|-
|[[Herman Hubert Philipsen (1897-1979)|Philipsen, Herman H.]]||A.139||[[Martinetstraat 10]]
|Philipsen, Herman H.||A.139||[[Martinetstraat 10]]
|-
|-
|[[Carel van Goch (1896-1942)|Goch-de Vet, weduwe Henrica van]]||A.140||[[Martinetstraat  8]]
|wed. Van Goch de Vet Henrica||A.140||[[Martinetstraat  8]]
|-
|-
|[[Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf|G.E.B.]]||-||[[Martinetstraat  6]]
|G.E.B.||-||[[Martinetstraat  6]]
|-
|-
|[[Politiebureau]]||-||[[Martinetstraat  4]]
|Politiebureau||-||[[Martinetstraat  4]]
|-
|-
|[[Sociale Dienst]]||-||[[Martinetstraat  2]]
|Sociale Dienst||-||[[Martinetstraat  2]]
|-
|-
|[[Willem Welten (1882-1974)|Welten, Willem]]||F.73||[[Martinetstraat 29]]
|Welten, Willem||F.73||[[Martinetstraat 29]]
|-
|-
|[[Joseph Marie van Griensven (1899-1978)|Griensven, van Joseph M.]]||F.74||[[Martinetstraat 25]]
|Griensven,van Joseph M.||F.74||[[Martinetstraat 25]]
|-
|-
|Helmond, van Antonius||F.75||[[Martinetstraat 19]]
|Helmond,van Antonius||F.75||[[Martinetstraat 19]]
|-
|-
|[[Petrus Barten (1901-1961)|Barten, Petrus]]||F.76||[[Martinetstraat 17]]
|Barten, Petrus||F.76||[[Martinetstraat 17]]
|-
|-
|[[Sint-Henricusulo|M.U.L.O. school]]||F.77||[[Martinetstraat 15]]
|M.U.L.O. school||F.77||[[Martinetstraat 15]]
|-
|-
|[[Martinus Antonius van de Mortel (1889-1970)|Mortel, van de Martinus]]||F.78||[[Martinetstraat 13]]
|Mortel,van de Martinus||F.78||[[Martinetstraat 13]]
|-
|-
|Willems, Hendricus F.||F.79||[[Martinetstraat 11]]
|Willems, Hendricus F.||F.79||[[Martinetstraat 11]]
|-
|-
|[[Johannes Lutters (1908-1992)|Lutters, Johannes]]||F.80||[[Martinetstraat  9]]
|Lutters, Johannes||F.80||[[Martinetstraat  9]]
|-
|-
|[[Johannes Henricus Antonius van de Ven (1911-1983)|Ven, van de Johannes H.A.]]||F.81||[[Martinetstraat  7]]
|Ven,van de Johannes H.A.||F.81||[[Martinetstraat  7]]
|-
|-
|[[Walterius Wilhelmus Kivits (1922-2009)|Kivits, Walterius W]]||F.81||[[Martinetstraat  7]]
|Kivits, Walterius W||F.81||[[Martinetstraat  7]]
|-
|-
|[[Antonius Kuunders (1909-1995)|Kuunders, Antonius]]||F.83||[[Martinetstraat  5]]
|Kuunders, Antonius||F.83||[[Martinetstraat  5]]
|-
|-
|[[Antonius van den Heuvel (1879-1962)|Heuvel, van den Antonius]]||F.84||[[Martinetstraat  3]]
|Heuvel,van den Antonius||F.84||[[Martinetstraat  3]]
|-
|-
|Bommel, van Henricus||F.84||[[Martinetstraat  3]]
|Bommel,van Henricus||F.84||[[Martinetstraat  3]]
|-
|-
|[[Eimericus Hubertus van der Heijden (1902-1984)|Heijden, van der Emericus H.]]||F.84||[[Martinetstraat  1]]
|Heijden,van der Emericus H.||F.84||[[Martinetstraat  1]]
|-
|-
|Heijden, van der Johannes A.||F.84||[[Martinetstraat  1]]
|Heijden,van der Johannes A.||F.84||[[Martinetstraat  1]]
|}
|}


==Afbeeldingengallerij==
==Literatuur==
<gallery caption="Opnames van 1 februari 2004">
*[[Pieter Koolen]] – "Martinetstraat" - afl. 14 in de serie [[Historische verkenningen]] ([[Heemkundekring H.N. Ouwerling]]) in ''[[Weekblad voor Deurne]]'' van 20 september 2007
Bestand:MartinetstraatDeurne_1.jpg
Bestand:MartinetstraatDeurne_2.jpg
Bestand:MartinetstraatDeurne_3.jpg
</gallery>
 




{{Appendix|2=
*[[Pieter Koolen]] – "Martinetstraat" - afl. 14 in de serie [[Historische verkenningen]] ([[Heemkundekring H.N. Ouwerling]]) in ''[[Weekblad voor Deurne]]'' van 20 september 2007 ----
{{references}}
}}


{{refs}}


[[categorie:Straat]]
[[categorie:Straat]]
Al uw bijdragen aan DeurneWiki kunnen bewerkt, gewijzigd of verwijderd worden door andere gebruikers. Als u niet wilt dat uw teksten rigoureus aangepast worden door anderen, plaats ze hier dan niet.
U belooft ook dat u de oorspronkelijke auteur bent van dit materiaal of dat u het hebt gekopieerd uit een bron in het publieke domein of een soortgelijke vrije bron (zie DeurneWiki:Auteursrechten voor details). Gebruik geen materiaal dat beschermd wordt door auteursrecht, tenzij u daarvoor toestemming hebt!

Om de wiki te beschermen tegen geautomatiseerde bewerkingsspam vragen wij u vriendelijk de volgende CAPTCHA op te lossen:

Annuleren Hulp bij bewerken (opent in een nieuw venster)