Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank! Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Ernest Casper Heim (1921-2000)
Ernest Casper (Ernest) Heim (1921-2000), alias “Old Roan”, was tijdens de Tweede Wereldoorlog medeoprichter en redactielid van de Deurnesche illegale krant De Vrije Pers en laatstelijk Directeur Algemene Zaken bij F.A. Voigt & Co in Rotterdam.
Algemeen[bewerken | brontekst bewerken]
Hij was het tweede kind van de scheikundig ingenieur Gustav Anton Maria Heim (Amsterdam 5 juni 1893 - Velp 27 oktober 1944) en Clementine Hubertine Henriette Hoedemakers (Rotterdam 11 november 1888 -Vught 17 februari 1972). Hij bleef ongehuwd.
Ernest groeide op in een katholiek gezin van vier kinderen, drie zonen en een dochter. Hij bracht een deel van zijn kindertijd door in het district Aintree bij Liverpool (UK) waar de familie Heim in de twintiger jaren woonde en in Velp (Gelderland) waar de familie na het “Engelse avontuur” neerstreek. Na de HBS aan de Schoolstraat in Arnhem startte Ernest een studie aan de Katholieke Economische Hogeschool in Tilburg.
Tweede Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]
Maar de Tweede Wereldoorlog gooide roet in het eten. Er ontstond gaandeweg een studentenverzet tegen de Duitse bezetter. Dit verzet vond in verscheidene Nederlandse steden plaats. Het werd vanaf 1942 landelijk gecoördineerd door de “Raad van Negen”.
Het studentenverzet leidde er uiteindelijk toe dat studenten in 1943 door de bezetter gedwongen werden om een zogenaamde “loyaliteitsverklaring” te ondertekenen. In deze verklaring moesten de studenten beloven dat ze zich zouden “onthouden van iedere tegen het Duitse Rijk [...] gerichte handeling”. De verklaring werd op 13 maart 1943 door de Duitse bezetter ingevoerd en de studenten kregen tot 10 april de tijd om die te ondertekenen. Wie niet tekende, mocht geen college meer volgen. Studenten kregen uiteindelijk de keuze: óf de loyaliteitsverklaring tekenen óf zich melden voor de “Arbeitseinsatz“ (gedwongen tewerkstelling) in Duitsland. In Tilburg, waar Ernest studeerde, tekende maar 2,2% van de studenten.
Ernest was een van de weigeraars; hij had overigens geen keus, want zijn vader had zijn drie zonen verboden zich te melden bij de “Arbeitseinsatz“. Hij regelde voor zijn oudste zoon Guus een onderduikadres in Etten-Leur en voor zijn jongste zoon Rob een arbeidsongeschiktheidsverklaring. Samen met zoon Ernest nam hij de fiets vanuit Arnhem op zoek naar een onderduikadres. Ze fietsten helemaal door tot in Deurne waar voor Ernest een onderduikadres gevonden werd in het huis van Karel van Zutphen aan het Heuvelplein.
Karel van Zutphen was als dienstplichtig sergeant opgeleid tot sportinstructeur en actief betrokken bij het ondergrondse verzet in Deurne. Daardoor mag het niet onlogisch heten dat Ernest Heim ook in verzetskringen verzeild raakte.
Nadat in mei 1943 alle radiotoestellen van particulieren ingeleverd moesten worden, het “Boerenbondsblaadje” “wegens papierschaarste” moest stoppen en het Nieuwsblad van Deurne en de Zuid-Willemsvaart steeds meer in de greep van de Duitsers geraakt waren, besloot het verzet in Deurne een illegaal blaadje te starten onder de naam “De Vrije Pers”. Het eerste nummer verscheen op 1 november 1943. De redactie werd gevormd door Tien Hendriks alias “Maintain”, Henk Struik alias “Upright” en Ernest Heim. Heim schreef onder het pseudoniem “Old Roan”, vernoemd naar het noordelijk deel van Aintree bij Liverpool, de plaats waar hij als kind woonde en dat daar bekend is onder de naam “Old Roan”. De Vrije Pers bestond uit vier of zes met de schrijfmachine geschreven a4’tjes. De coördinatie voor het stencilen en verspreiden van het blaadje lag bij Karel van Zutphen.
Later raakte Ernest via het verzet ook betrokken bij de pilotenhulp, tikte hij korte berichten voor hen uit om ze vervolgens zelf in een van zijn schoenen naar de plaats van bestemming te brengen.
Bevrijding[bewerken | brontekst bewerken]
Op 24 september 1944 werd Deurne bevrijd, maar in de omgeving Velp-Arnhem-Nijmegen vonden nog volop gevechtshandelingen plaats. Toen hij maanden later huiswaarts keerde vernam hij voor het eerst dat zijn vader op 27 oktober, als gevolg van een hartaanval, gestorven en begraven was.
Latere carrière[bewerken | brontekst bewerken]
Het overlijden van zijn vader en de ervaringen tijdens de oorlog zijn er vermoedelijk de oorzaak van geweest dat Ernest zijn oude studie niet meer heeft afgemaakt. Hij zocht na de oorlog werk eerst in Nederland, Afrika en het Midden-Oosten en vond uiteindelijk een baan bij het cargadoorsbedrijf F.A. Voigt & Co, een firma die zeehandel dreef en over de hele wereld kantoren had. Tijdens zijn werkzaam leven woonde en werkte Ernest in eerste instantie in het buitenland, vanaf 1947 in de mijnbouw van Liberia voor een Amerikaans bedrijf (Bomi Hills) en eind jaren 50 in landen zoals Saoedi-Arabië en Bahrain in de scheepvaart (o.a. voor Yusuf Bin Ahmed Kanoo in Ras Tanura). Terug in Nederland klom hij bij Voigt op tot Directeur Algemene Zaken/Secretaris van alle vennootschappen. Na de overname van dat bedrijf in 1964 door de investeringsmaatschappij “Weststellingwerf“ raakte hij nauw bevriend met Joost de Ruiter, de nieuwe eigenaar.
Na zijn pensionering vestigde hij zich in Lochem waar hij in 2000 op 78-jarige leeftijd, net als zijn vader aan een hartaanval, overleed. Bij die gelegenheid schreef zijn voormalige directeur/eigenaar en vriend in een overlijdensadvertentie over Ernest: “Integriteit, inzet, humor, kameraadschap en eruditie waren de eigenschappen die hem, deze gentleman, verhieven tot iets heel bijzonders in onze bedrijven, 40 jaar lang.” Ernest Heim was ook buitengewoon geliefd in de familie. Hij was bescheiden, maar een goed verteller en aangenaam gezelschap, met een brede interesse in o.m. techniek, geschiedenis, muziek en de natuur. Hij was origineel, geestig en uitgesproken in zijn opvattingen.
Externe Link[bewerken | brontekst bewerken]
- Toegang tot de pdf-versie het boek De ondergrondse pers 1940-1945 (herziene versie van 15 augustus 2014).
- De edities van “De Vrije Pers” op Delpher.
- Beschrijving “De Vrije Pers” in de catalogus van de Koninklijke Bibliotheek.
- Meer over de Loyaliteitsverklaring.
Bronnen, noten en/of referenties
|