Zandbosweg
De Zandbosweg is de verbindingsweg tussen de Kruisstraat en de Strausslaan nabij de Helmondsingel.
Naamsverklaring[bewerken | brontekst bewerken]
Als we over de Zandbosweg spreken moeten we het natuurlijk ook over het Zandbos hebben. Wie meent dat het Zandbos een gebied is dat al vele eeuwen geleden haar huidige vorm en naam gekregen heeft, heeft het mis.
De vroegste vermelding van het Zandbos dateert van 1868 toen Willem van de Beek een bekeuring aan zijn broek kreeg omdat hij in het Zandbos op grond van de gemeente strooisel aan het maaien was. Het gebied daar was bekend, en bij de plaatselijke boeren ook berucht, vanwege de zandverstuivingen die de moeizaam in cultuur gebrachte akkers overdekten. Om die zandverstuivingen te stoppen werd het gebied in de 19de eeuw bebost.
Legende van het Zandbos[bewerken | brontekst bewerken]
Daaraan is nog een aardige legende verbonden van een bedelaar die bij een boer in het Kerkeind om werk vroeg. Hij kreeg er een baantje, werkte hard en gedroeg zich keurig. Maar toen de boer na enkele maanden zijn mes kwijt was werd de beschuldigende vinger meteen naar de bedelaar gestoken, die vervolgens door het dorpsgerecht ten onrechte tot de galg werd veroordeeld. Deze galg stond ongeveer op de plaats waar nu de Oude Helmondseweg samenkomt met de Helmondsingel. Staande onder de galg voorspelde Jasper, zo heette hij, dat God zijn onterechte aanstaande dood op de Deurnenaren zou wreken door de vruchtbare akkers om te vormen tot steriele zandbergen. En nauwelijks had hij deze woorden gesproken of er stak een harde droge wind op die de voorspelling van Jasper waarmaakte.
Deze legende van het Zandbos is in 1883 door de toen nog piepjonge Deurnese onderwijzer Hendrik Ouwerling in het Deurnese dialect geschreven. Hij deed dat overigens onder het pseudoniem Hendrik van Deurze. Het werd toen gepubliceerd in de eerste jaargang van het Tijdschrift voor Noordbrabantsche Geschiedenis, Taal en Letterkunde en rond 1934 opnieuw in Schoon Roomsch Brabant, een uitgave van het bisdomsblad Sint-Jansklokken.
Peerke Maas[bewerken | brontekst bewerken]
Als we over de Zandbosweg spreken kunnen we ook niet om een vroegere bewoner, Boekelnaar Peerke Maas, heen. Peerke was een diepgelovig manneke, die sinds zijn huwelijk in 1893 trouw elk jaar te voet ter bedevaart ging naar Sint-Job in Heeze. In 1946, in zijn 80-ste levensjaar, was het de vijftigste keer dat hij naar St. Job trok, waar hij twee missen bijwoonde en door de gewaarschuwde deken gehuldigd werd. Op de terugweg legde hij half mei gewoontegetrouw nog even aan bij hotel Van Baars, waar hij onwel werd en weldra overleed. Merkwaardig genoeg wordt het tijdstip van 2 uur 's nachts (op 19 mei) in zijn overlijdensakte als tijdstip van overlijden aangegeven.
Vrun[bewerken | brontekst bewerken]
In 1883 heette de Zandbosweg nog “Dijk van Helmond naar Deurne” en ten noorden van deze dijk treffen we dan akkerland aan dat werd aangeduid als de Vrun of Vrund(t). Deze naam wijst waarschijnlijk op het vroegere vroonland van de nabij gelegen hof van de abdij van Echternach. Op dit land moesten de horigen van de abdij die onder de Deurnese hof hoorden, in de vroege middeleeuwen enkele dagen per jaar arbeid verrichten.
School[bewerken | brontekst bewerken]
De Zandbosweg is ook de straat waar tussen 1950 en 1980 vele honderden Deurnese schoolkinderen op de lagere school hun basiskennis opdeden onder leiding van een gestaag afnemend aantal fraters. Vóór de bouw van de school met de gymzaal was op deze plek ook nog tijdelijk een militaire begraafplaats van viertal gesneuvelde Engelse soldaten.
Huisnummering 1950-1955[bewerken | brontekst bewerken]
In de periode 1950-1955 werd in de gemeente Deurne de oude wijkindeling van 1930 vervangen door de huidige adressering met straatnaam waarbij de even huisnummers aan de ene kant van de straat en oneven nummers aan de andere kant gesitueerd waren. Onderstaand ziet u de toen omgenummerde huizen met hun hoofdbewoner. Door op de zandloper te klikken kunt u de betreffende kolom sorteren.
Hoofdbewoner. | Oude nr | Nieuw adres |
---|---|---|
Heuvel,van den Johannes | C.18 | Zandbosweg 15 |
Louw,de Peter J. | C.19 | Zandbosweg 13 |
R.K. Jongensschool | C.19a | Zandbosweg 9 |
Verbaarschot, Petrus | C.20 | Zandbosweg 10 |
Verbaarschot, Hendricus | C.20a | Zandbosweg 8 |
Kampgebouw verkenners | Zandbosweg 18 | |
Kampgebouw verkenners | Zandbosweg 20 | |
Boomen,van den Hubert | C25 | Zandbosweg 12 |
Strijbosch, Gerard | C.26a | Zandbosweg 40 |
Meulendijks-Maas,wed. Johanna | C.26a | Zandbosweg 40 |
Kessel,van Johannes H. | C.26b | Zandbosweg 42 |
Waaijenburg,van Adam W. | C.27 | Zandbosweg 63 |
Branten, Wilhelmus G. | C.28 | Zandbosweg 59 |
Neerven,van Andreas G. | C.29 | Zandbosweg 51 |
Berkers, Antonius L. | C.29 | Zandbosweg 51 |
Broek,van den Petrus G | C.29a | Zandbosweg 39 |
Maas, Franciscus | C.31 | Zandbosweg 37 |
Hout-Knapen,van wed. Ant. | C.32 | Zandbosweg 31 |
Bakel-Joosten,van wed. Joh. | C.33 | Zandbosweg 29 |
Bakel,van Karel | C.34 | Zandbosweg 27 |
Lammers, Johannes | C.34 | Zandbosweg 27 |
Zegers, Johannes G.M. | C.52a | Zandbosweg 52 |
Rakels, Jan N | C.84a | Zandbosweg 2 |
Foto-impressie[bewerken | brontekst bewerken]
Frans Versteeg maakte de volgende foto-impressie van de Zandbosweg: